زندانهای اوین و رجایی شهر به دلایلی همچون وجود زندانیان شناخته شدهی سیاسی و تمرکز اطلاعرسانی نهادهای حقوق بشر در خصوص وضعیت این زندان و زندانیان سیاسی، تا حدی برای مردم ایران و حتی جامعه جهانی شناخته شده است؛ اما هستند زندانهایی که وضعیت زندانیانش بسی اسفناکتر از این زندانهاست و متاسفانه در مورد شرایط وخیم و بحرانی این زندانها برای افکار عمومی و…
بیشترروز سهشنبه ۶ آذر ۱۴۰۳، سوسن حسنزاده، فعال مدنی و مدرس زبان کُردی اهل بوکان، پس از احضار به کلانتری ۱۱ این شهر بازداشت…
بیشتر بخوانیددر چند روز گذشته چهار شهروند و معلم کُرد اهل شهرهای سقز، بوکان و کامیاران به نامهای حسین فیروزی، هیوا فیضی، سوران یوسفی و…
بیشتر بخوانیدحکم اعدام چهار زندانی به نامهای فریده جعفرزاده، عالیه کاوریزاده، حسن حسنبیگی وعبدالوهاب باباخانیان که پیشتر به اتهام «قتل عمد» به اعدام محکوم شده…
بیشتر بخوانیدمطلب احمدیان، زندانی سیاسی کُرد که در پانزدهمین سال حبس خود در زندان اوین تهران به سر میبرد، به دلیل بیماریهای فتق دیافراگم، تنگی…
بیشتر بخوانیدعبدالعزیز گلمحمدی، زندانی سیاسی کُرد که محکومیت ۱۰ سال و یک روز خود در را در زندان مرکزی اورمیه سپری میکند در اعتراض به…
بیشتر بخوانیدنیروهای سازمان اطلاعات سپاه پاسداران در بوکان به منزل خانوادگی عبدالله قلیزاده یورش برده و ضمن بازرسی منزل، وی را به همراه فرزندش ،هیمن…
بیشتر بخوانیددر روزهای گذشته امیر محمدخانی و بهزاد دادخواه، دو شهروند اهل دیواندره و سقز استان کردستان توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکانی نامعلوم منتقل…
بیشتر بخوانیدحکم اعدام شیرعلی ترکشبند، زندانی اهل شهرستان صحنه استان کرمانشاه که پیشتر به اتهامهای مربوط به «مواد مخدر» به اعدام محکوم شده بود در…
بیشتر بخوانیدهیوا بهین، شهروند کُرد اهل بوکان، روز یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ توسط نیروهای امنیتی در این شهر بازداشت شد. بنا به اطلاع شبکه حقوق…
بیشتر بخوانیدشبکه حقوق بشر کردستان به همراه ۱۷ سازمان حقوق بشر ایرانی و بینالمللی در بیانیهای مشترک، ضمن محکومیت صدور حکم اعدام برای دو زندانی…
بیشتر بخوانیدحکم ۱۰ سال حبس تعزیری سروه پورمحمدی، مدرس زبان کُردی و از اعضای هیئت مدیره انجمن فرهنگی-اجتماعی «نوژین» که پیشتر توسط شعبه اول دادگاه…
بیشتر بخوانیدشبکه حقوق بشر کردستان در گزارشهای ماهانه خود به بررسی موارد نقض حقوق بشر در کردستان و نقض حقوق شهروندان کُرد در دیگر مناطق و شهرهای ایران طی یک ماه گذشته میپردازد. این گزارش، حاصل بررسی اخبار و گزارشهای منتشر شده توسط شبکه حقوق بشر کردستان و راستیآزمایی اخبار انتشار یافته از سوی دیگر نهادهای حقوق بشری و سایتهای خبری است.
با توجه به ممنوعیت فعالیت سازمانهای مستقل حقوق بشری در ایران و فشارهایی که بر قربانیان و متاثران از نقض حقوق بشر، خانوادهها و نزدیکان آنها وجود دارد، دسترسی به اطلاعات کامل و دقیق درباره تمامی موارد نقض حقوق بشر با محدودیتهای زیادی همراه است. بنا بر این آمار و اطلاعات ارائه شده در این گزارش، همه موارد نقض حقوق بشر را در بر نمیگیرد.
کولبران
ابراهیم احمدنژاد، کولبر اهل مهاباد، با تیراندازی نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران در مناطق مرزی شهرستان سردشت استان آذربایجان غربی کشته شد.
سه کولبر دیگر به نامهای ماردین شکری، جبار زارعی، و اسعد فیروزبخت، با تیراندازی نیروهای مرزبانی ایران در مناطق مرزی استانهای کرمانشاه و آذربایجان غربی زخمی شدند.
احمد رضایی، کولبر اهل جوانرود، در اثر انفجار مین در مرز نوسود استان کرمانشاه، از ناحیه مچ پا دچار نقص عضو شد.
اعدامها
حکم اعدام دستکم ۱۱ زندانی در ندامتگاه مرکزی کرج و زندانهای نقده، ارومیه، قزلحصار کرج و بیرجند به اتهامهای «قتل عمد»، «تجاوز به عنف» و «مواد مخدر» اجرا شد.
احکام
دستکم ۱۳ شهروند کُرد در شهرهای بوکان، اشنویه، ارومیه، تهران، دهگلان و سنندج به اتهامات سیاسی به اعدام یا حبس تعزیری محکوم شدهاند.
برای ۴ نفر، از جمله یک شهروند اهل اقلیم کردستان عراق به نامهای ادریس آلی، آزاد شجاعی، ناصر بکرزاده و رسول احمد رسول به اتهام «جاسوسی برای اسرائیل»، حکم اعدام صادر شده است.
وریشه مرادی، زندانی سیاسی کُرد و عضو جامعه زنان آزاد شرق کردستان (کژار)، از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به ریاست قاضی ابوالقاسم صلواتی به اتهام «بغی» به اعدام محکوم شد.
بازداشتها
دستکم ۲۲ شهروند و کنشگر محیطزیست، مدنی، زنان، فرهنگی و کارگری در استانهای کردستان، آذربایجان غربی و تهران به اتهامات سیاسی توسط نهادهای امنیتی و قضایی بازداشت شدند.
هشت نفر از این افراد برای اجرای حکم حبس به زندانهای قروه، سنندج، تهران، مهاباد، مریوان و اشنویه منتقل شدند.
در این میان یک نفر با تودیع وثیقه بهصورت موقت آزاد شده و از سرنوشت دیگر بازداشتشدگان اطلاعی در دست نیست.
وضعیت زندانیان سیاسی
سامان یاسین، هنرمند کُرد و از بازداشتشدگان خیزش ژن ژیان ئازادی، پس از دو سال حبس، با وثیقه ۴ میلیارد تومانی برای اولین بار به مرخصی استعلاجی رفت تا تحت درمان پزشکی قرار گیرد.
وریشه مرادی که همزمان با روز جهانی علیه مجازات اعدام دست به اعتصاب غذا زده بود، بعد از ۲۰ روز به اعتصاب غذای خود پایان داد. وی که در نتیجه اعتصاب غذا دچار مشکلات گوارشی شده است، قرار بود با هزینه شخصی به یکی از مراکز درمانی خارج از زندان منتقل شود، اما پس از صدور حکم اعدام برای وی، مسئولان زندان اعلام کردهاند که خروج او از زندان ممنوع شده است.
زینب جلالیان که هفدهمین سال حبس خود را در زندان مرکزی یزد میگذراند، با دستور وزارت اطلاعات از حق ملاقات با خانواده محروم شده است. وی از چهار سال پیش تاکنون تنها یک بار موفق به انجام ملاقات با خانوادهاش شده است.
این زندانی سیاسی محکوم به حبس ابد، به دنبال درد شدید در ناحیه پهلو به بیمارستان منتقل شد، اما ماموران او را مجبور کردند، آزمایشهای پزشکی را با دستبند و پابند انجام دهد.
زنکشی
یک زن ۴۰ ساله اهل ایلام توسط همسرش به قتل رسید. هویت این زن هنوز مشخص نیست و انگیزه قتل «اختلافات خانوادگی» عنوان شده است.
انفجار مین و مهمات جنگی
احمد علیمحمدی، شهروند اهل ایلام، بر اثر انفجار مهمات جنگی در یک کارگاه ضایعاتی جان خود را از دست داد.
احمد رضایی، کولبر اهل جوانرود، در اثر انفجار مین در مرز نوسود استان کرمانشاه، از ناحیه مچ پا دچار نقص عضو شد.
قطع عضو
حکم قطع چهار انگشت دست راست شهاب تیموری و مهرداد تیموری، دو برادر زندانی اهل سرپل ذهاب استان کرمانشاه، در زندان مرکزی ارومیه اجرا شد. این دو نفر پس از چند ساعت بستری شدن در بیمارستان، به بخش پذیرش زندان بازگردانده شدند.
موارد دیگر
صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۹ آبان با انتشار ویدئویی اعلام کرد که طی یک عملیات پیچیده اطلاعاتی با پشتیبانی عملیاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدای سپاه پاسداران، یکی از اعضای یک حزب اپوزیسیون کُرد کشته و دو نفر دیگر از اعضای آن بازداشت شدهاند.
در پی این اعلام، حزب حیات آزاد کردستان (پژاک) در تاریخ ۱۳ آبان ۱۴۰۳ با انتشار گزارشی تأیید کرد که یکی از اعضای این حزب به نام مولان رستمی، اهل سردشت، در این عملیات کشته شده است.
در جریان درگیری میان نیروهای سپاه پاسداران و اعضای یکی از احزاب اپوزیسیون کُرد در روستای دیوزناو شهرستان سروآباد، دستکم یک عضو سپاه به نام محمد احمدپور کشته و سه نفر دیگر زخمی شدند. این درگیری روز سهشنبه ۱ آبان ۱۴۰۳ پس از کمینگذاری نیروهای سپاه رخ داد. فرمانداری کامیاران نیز با انتشار اطلاعیهای کشته شدن یکی از نیروهای سپاه در درگیری با حزب حیات آزاد کردستان (پژاک) را تأیید کرد.
ردیف | نام و نام خانوادگی | اهل | محل وقوع | تاریخ وقوع | کشته – زخمی | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | ابراهیم احمدنژاد | مهاباد | سردشت | ۴ آبان | کشته | تیراندازی نیروهای مرزبانی |
2 | ماردین شکری | پاوه | نوسود | ۱۲ آبان | زخمی | تیراندازی نیروهای مرزبانی |
3 | جبار زارعی | سردشت | سردشت | ۱۵ آبان | زخمی | تیراندازی نیروهای مرزبانی |
4 | اسعد فیروزبحت | جوانرود | نوسود | ۱۵ آبان | زخمی | تیراندازی نیروهای مرزبانی |
5 | احمد رضایی | جوانرود | نوسود | اواخر آبان | زخمی | انفجار مین. او از ناحیه مچ پا دچار نقض عضو شد |
ردیف | نام و نام خانوادگی | اهل | اتهام | تاریخ اجرای حکم | محل اجرای حکم | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | مروتعلی کرمی | کرمانشاه | مواد مخدر | ۸ آبان | ندامتگاه مرکزی کرج | ۴ سال پیش بازداشت شده بود |
2 | واحد بینامی | پیرانشهر | مواد مخدر | ۱۰ آبان | زندان نقده | |
3 | امید شیخ کانلو میلان | سلماس | تجاوز به عنف | ۱۳ أبان | زندان مرکزی ارومیه | |
4 | فرامرز انتصاری | نورآباد لرستان | مواد مخدر | ۱۶ آبان | زندان قزلحصار کرج | ۷ سال پیش بازداشت شده بود |
5 | جلیل اقبال زاده | صحنه | مواد مخدر | ۱۶ آبان | زندان قزلحصار کرج | ۴ سال پیش بازداشت شده بود |
6 | مجتبی قاسمی | هرسین | قتل عمد | ۱۶ آبان | زندان قزلحصار کرج | |
7 | محسن مرادی | نورآباد لرستان | مواد مخدر | ۲۳ آبان | زندان قزلحصار کرج | |
8 | جعفر رستگار | هرسین | مواد مخدر | ۲۳ آبان | زندان قزلحصار کرج | |
9 | حمزه ترکاشوند | کنگاور | مواد مخدر | ۲۳ آبان | زندان قزلحصار کرج | |
10 | آمانج عزیزی | ربط سردشت | مواد مخدر | ۲۵ آبان | زندان مرکزی ارومیه | ۸ سال پیش بازداشت شده بود |
11 | رحیم فقیری | سلماس | مواد مخدر | ۲۷ آبان | زندان مرکزی بیرجند | ۳۴ ساله |
ردیف | نام و نام خانوادگی | اهل | اتهام | تاریخ صدور حکم | دادگاه صادر کننده | محکومیت | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | سولماز حسن زاده | بوکان | تبلیغ علیه نظام | ۸ آبان | شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری ۲ بوکان | ۱ سال حبس تعزیری | عضو خانواده دادخواه |
2 | دیاکو عزیزی | اشنویه | اقدام علیه امنیت ملی | ۸ آبان | شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری ۲ اشنویه | ۱۶ ماه حبس تعزیری | |
3 | لقمان زنگی | اشنویه | اقدام علیه امنیت ملی | ۸ آبان | شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری ۲ اشنویه | ۱۶ ماه حبس تعزیری | |
4 | سیامند زنگی | اشنویه | اقدام علیه امنیت ملی | ۸ آبان | شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری ۲ اشنویه | ۱۶ ماه حبس تعزیری | |
5 | آزاد عباسی | دهگلان | توهین به رهبری و تبلیغ علیه نظام | ۸ آبان | شعبه ۱۰۲ دادگاه کیفری ۲ دهگلان | ۳ سال حبس تعزیری | این حکم در دادگاه تجدیدنظر به ۱ سال حبس تعزیری کاهش یافت |
6 | ادریس آلی | سردشت | جاسوسی برای اسراییل | ۱۵ آبان | شعبه ۲ دادگاه انقلاب اسلامی ارومیه | اعدام | |
7 | آزاد شجاعی | سردشت | جاسوسی برای اسراییل | ۱۵ آبان | شعبه ۲ دادگاه انقلاب اسلامی ارومیه | اعدام | |
8 | رسول احمد رسول | سلیمانیه اقلیم کردستان | جاسوسی برای اسراییل | ۱۵ آبان | شعبه ۲ دادگاه انقلاب اسلامی ارومیه | اعدام | |
9 | ناصر بکرزاده | ارومیه | جاسوسی برای اسراییل | اواسط آبان | شعبه ۲ دادگاه انقلاب اسلامی ارومیه | اعدام | |
10 | وریشه مرادی | سنندج | بغی | ۲۰ آبان | شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران | اعدام | |
11 | سروه شیری | بوکان | فعالیت تبلیغی علیه نظام به نفع یکی از احزاب کرد اپوزسیون حکومت ایران | اواخر آبان | شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری ۲ بوکان | ۸ ماه حبس تعزیری | |
12 | پیمان شیری | بوکان | فعالیت تبلیغی علیه نظام به نفع یکی از احزاب کرد اپوزسیون حکومت ایران | اواخر آبان | شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری ۲ بوکان | ۶ ماه حبس تعزیری | |
13 | علی الله ویسی | سنندج | اقدام علیه امنیت ملی | ۲۷ آبان | شعبه ۱ دادگاه انقلاب اسلامی سنندج | ۱ سال و ۶ ماه حبس تعزیری |
ردیف | نام و نام خانوادگی | اهل | محل بازداشت | تاریخ بازداشت | حوزه فعالیت | محل نگهداری و آخرین وضعیت |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | میلاد ناصری | بوکان | بوکان | ۲ آبان | شهروند | در تاریخ ۱۷ آبان با قرار وثیقه به صورت موقت آزاد شد |
2 | آکام امینی | بوکان | بوکان | ۳ آبان | شهروند | بعد از احضار به اداره اطلاعات بوکان بازداشت شد |
3 | پشکو (علی) روحی | مریوان | مریوان | ۵ آبان | فعال محیط زیست و عضو انجمن سبز چیا | |
4 | هاوری قوه | مهاباد | مهاباد | ۷ آبان | شهروند | |
5 | عبدالله هوشنمد | مهاباد | مهاباد | ۷ آبان | شهروند | |
6 | علی معروفی | مهاباد | مهاباد | ۷ آبان | شهروند | |
7 | میلاد رشیدی | سقز | سقر | ۸ آبان | شهروند | |
8 | آزاد عباسی | دهگلان | دهگلان | ۱۰ آبان | مدیر انجمن فرهنگی اجتاعی نوژین و مدرس زبان کردی | بازداشت و انتقال به زندان قروه برای اجرای ۲ سال حبس |
9 | ژينا مدرس گرچی | سنندج | سنندج | ۱۲ آبان | فعال حقوق زنان | بازداشت و انتقال به زندان سنندج برای اجرای ۱۶ ماه حبس |
10 | مرتضی صیدی | کامیاران | تهران | اواسط آبان | فعال کارگری | بازداشت و انتقال به زندان اوین تهران برای اجرای حکم ۲ سال حبس |
11 | هیمن محمدی | سنندج | سنندج | ۱۵ آبان | شهروند | |
12 | جعفر اردلان | سروآباد | سروآباد | ۱۵ آبان | شهروند | بازداشت همراه با خشونت |
13 | محمد کریمی | سروآباد | سروآباد | ۱۵ آبان | شهروند | بازداشت همراه با خشونت |
14 | حمید صالحی نژاد | سروآباد | سروآباد | ۱۵ آبان | شهروند | بازداشت همراه با خشونت |
15 | سینا اسدی حکیم | سروآباد | سروآباد | ۱۵ آبان | کودک ۱۵ ساله | بازداشت همراه با خشونت |
16 | مسعود محمدی | بوکان | بوکان | ۱۶ آبان | شهروند | |
17 | امیر بابولی | مهاباد | مهاباد | ۱۷ آبان | شهروند | بازداشت و انتقال به زندان مهاباد برای اجرای حکم ۷ سال حبس تعزیری |
18 | عادل پیروزی | مریوان | مریوان | ۱۹ آبان | شهروند | بازداشت و انتقال به زندان مریوان برای اجرای حکم ۱ سال حبس تعزیری |
19 | محمدرضا قیطرانی | مهاباد | مهاباد | ۲۲ آبان | بازداشت شده خیزش انقلابی زن٬ زندگی٬ آزادی | بازداشت و انتقال به زندان مهاباد برای اجرای حکم ۶ ماه حبس تعزیری |
20 | رضا احمدپور | بانه | بانه | ۲۴ آبان | شهروند | |
21 | محمد رسول پور | اشنویه | اشنویه | ۲۶ آبان | شهروند | بازداشت و انتقال به زندان اشنویه برای اجرای حکم ۱ سال و ۶ ماه حبس تعزیری |
22 | پوریا احمدی | سنندج | تهران | ۲۷ آبان | فعال مدنی و زندانی سیاسی سابق | بازداشت و انتقال به زندان اوین تهران برای اجرای حکم ۳ ماه حبس تعزیری |