شبکه حقوق بشر کردستان

بر اساس آمار گردآوری شده از سوی شبکه حقوق بشر کردستان:

ـ در آذر ماه ۱۴۰۰ در مناطق مرزی استان‌های کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی در نتیجه تیراندازی نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران به سمت کولبران کُرد، دست‌کم ۱ نفر کشته و ۱۳ نفر زخمی شدند. ۶ کولبر هم به علت تصادف جاده‌ایی و سقوط از ارتفاع در مسیر کولبری مصدوم شدند.

همچنین به دلیل تیراندازی نیروهای سپاه پاسداران به سمت گروهی از کاسبکاران کُرد در ارتفاعات مرزی «قندیل» در شهرستان پیرانشهر یک کاسبکار به نام قادر باز زمانی که قصد فرار داشت در اثر سقوط از ارتفاع جان باخت و ۲ نفر دیگر مجروح شدند.

ـ در آذر ماه ۱۴۰۰ دست‌کم ۲۰ شهروند و فعال کُرد در شهرها و روستاهای مختلف استان‌های کردستان و آذربایجان غربی به اتهامات سیاسی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند. در بین بازداشت‌شدگان یک کودک به نام‌ شهرام منگور وجود دارد.

عمده این بازداشت‌ها در ادامه موج جدید بازداشت گسترده شهروندان و فعالان کُرد صورت گرفته که از ۲۰ آبان سال جاری آغاز و همچنان ادامه دارد. تاکنون دست‌کم ۴۲ نفر توسط نیروهای وزارت اطلاعات در شهرستان‌های بانه، سقز، مریوان و سنندج بازداشت شده‌اند. در این میان تنها ۷ شهروند بازداشت شده با قرار وثیقه موقتا آزاد شده‌اند و از سرنوشت ۳۵ شهروند و فعال دیگر اطلاعی در دست نیست.

همچنین در تاریخ ۲۱ آذر آمانج امینی، فعال صنفی معلمان در سقز به ستاد خبری اداره اطلاعات احضار و مورد ضرب و شتم قرار گرفت. وی پس از چند ساعت بازجویی آزاد شد.

ـ در تاریخ ۲۲ آذر اداره اطلاعات پیرانشهر انجمن مدنی «کافه کتاب اندیشه» این شهر را پس از بازداشت تعدادی از اعضای آن بدون ارائه حکم قضایی پلمپ کرد.

ـ در تاریخ ۲۳ آذر اعلام شد که سوران دانشور، دانشجوی رشته فلسفه مقطع دکتری دانشگاه تبریز با درخواست وزارت اطلاعات از این دانشگاه اخراج شده است.

ـ در آذر ماه ۱۴۰۰ چهار زندانی سیاسی کُرد به نام‌های هوشمند علیپور، شاکر بهروز، کیهان مکرم و علی‌محمدی مقدم در زندان‌های سنندج و ارومیه در اعتراض به محرومیت از خدمات پزشکی و حق مرخصی و آزادی مشروط به مدت چند روز دست به اعتصاب غذا زدند.

همچنین از تاریخ ۲۱ آبان تمامی زندانیان سیاسی و مذهبی در بند سیاسی زندان ارومیه در اعتراض به انتقال به بند جدید فوق امنیتی دست به اعتصاب زدند و از دریافت سهمیه غذای دولتی زندان خودداری کردند. اعتصاب این ۴۵ زندانی سیاسی و مذهبی تا زمان تنظیم این گزارش همچنان ادامه دارد.

ـ در آذر ماه ۱۴۰۰ دست‌کم ۲ شهروند کُرد در زندا‌ن سنندج اعدام شدند. این تعداد تنها افرادی هستند که شبکه حقوق بشر کردستان از طریق منابع مختلف از اجرای حکم اعدام آنها مطلع شده است. احتمال داده می‌شود شمار اعدام شدگان بیشتر از این تعداد باشد.

یکی از اعدام شدگان حیدر قربانی، زندانی سیاسی کُرد اهل کامیاران است که در تاریخ ۲۸ آذر بدون اطلاع خانواده و وکیلش در زندان سنندج اعدام شد. جسد او برای خاکسپاری در زادگاهش به خانواده تحویل داده نشد و تنها با حضور برادرش در بهشت محمدی سنندج به خاک سپرده شد.

صالح نیکبخت، وکیل این زندانی سیاسی در گفت‌وگو با شبکه حقوق بشر کردستان گفت: «حکم اعدام حیدر قربانی در حالی اجرا شده است که ما هنوز هیچ پاسخی از دادگستری استان کردستان دریافت نکرده بودیم و با توجه به ایرادات اساسی حقوقی در پرونده که منجر به صدور حکم اعدام شده بود و همچنین درخواست بیش از هزار نفر از شهروندان کامیارانی و بیش از ۵۰ نفر از روحانیون و ائمه جمعه اهل سنت از رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر لغو حکم اعدام حیدر قربانی، ما به لغو این حکم در دیوان عالی کشور امیدوار بودیم.»

صالح نیکبخت همچنین درباره انتساب اتهام «بغی» به حیدر قربانی گفت: «دادگاه انقلاب اسلامی شهر سنندج حیدر قربانی را به اتهام “بغی” به اعدام محکوم کرده است. در حالی که شرط تحقق بزه بغی عضویت فرد در یک گروه مسلح و استفاده از سلاح در برابر جمهوری اسلامی است. موکل من حتی در شرایط سخت و دردناکی که تجربه کرده اقراری در این رابطه نداشته و تنها دلیل برای اثبات این اتهام ادعای اداره اطلاعات سنندج و کامیاران است.»

ـ در آذر ماه ۱۴۰۰ در اثر انفجار مین‌ یک سرباز وظیفه اهل ارومیه در پادگان عجب‌شیر دچار قطع عضو و دو شهروند کُرد دیگر در قصرشیرین و دهلران مصدوم شدند.

ـ در آذر ماه ۱۴۰۰ دست‌کم ۴ کارگر کُرد در اثر سوانح حین کار جان خود را از دست دادند.

ـ در آذر ماه ۱۴۰۰ دست‌کم ۲ مورد زن‌کشی در سنندج و کرمانشاه گزارش شده است. در یک مورد همسر و در مورد دیگر برادر عامل قتل بوده‌اند.

ـ در تاریخ ۱۲ آذر یک شهروند کُرد به نام حبیب (حقمراد) رستمی در نزدیکی مرز «پرویزخان» شهرستان قصرشیرین توسط ماموران ارتش ایران کشته شد.

ـ در تاریخ ۹ آذر یک زندانی به نام روح‌الله ملکی در چهارمین روز اعتصاب غذای خود اقدام به خودکشی کرد و به دلیل سهل‌انگاری مسئولان زندان و عدم انتقال او به بیمارستان در زندان ایلام جان باخت.

ـ در آذر ماه ۱۴۰۰ دو پناهجوی کُرد در مسیر پناهجویی جان خود را از دست دادند. بختیار موسی‌زاده در اثر بیماری ناشی از سرما‌زدگی در مسیر رسیدن به آلمان و سیروان علی‌پور به علت غرق شدن قایق حامل پناهجویان در کانال مانش در راه رسیدن به بریتانیا جان باختند.

اعدام‌ها:

کولبران:

زن‌کشی:

قربانیان انفجار مین و مهمات جنگی:

بازداشت‌ها:

کارگران: