شبکه حقوق بشر کردستان به مناسبت ۲۵ نوامبر، روز جهانی منع خشونت علیه زنان گزارشی از موارد زن‌کشی، مرگ مشکوک زنان و همچنین بازداشت و حبس فعالان زن کُرد از ۴ آذر ۱۴۰۱ (۲۵ نوامبر ۲۰۲۲) تا ۴ آذر ۱۴۰۲ (۲۵ نوامبر ۲۰۲۳) تهیه کرده است. بر اساس این گزارش طی یک سال اخیر دست‌کم ۲۳ زن کُرد توسط اعضای مرد خانواده به قتل رسیده‌اند….
بیشتر
ژینا مهسا امینی، متولد ۳۰ شهریور ۱۳۷۹ در سقز بود که در زمان مرگ ۲۲ سال داشت. او در تاریخ ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ در یکی از خیابان‌های تهران توسط گشت ارشاد بازداشت شد و سه روز بعد در تاریخ ۲۵ شهریور بر اثر ضربات وارده به سرش توسط ماموران در زمان بازداشت که منجر به مرگ مغزی او شده بود، در بیمارستان کسری تهران…
بیشتر
در گزارش پیش رو که به مناسبت روز جهانی زنان از طرف شبکه حقوق بشر کردستان منتشر می‌شود، اسامی، اطلاعات مربوط به زندگی شخصی، فعالیت‌های سیاسی و جان‌باختن ٩٥ زن کُرد که طی بیش از چهار دهه اخیر توسط جمهوری اسلامی ایران اعدام شده‌اند، گردآوری شده است. مجازات اعدام نقض حق حیات، بنیادی‌ترین حق هر انسان از بدو تولد است. اعدام مجازاتی برگشت‌ناپذیر است که…
بیشتر
سامان یاسین (صیدی)، خواننده رپ و دیسلاو اهل کرمانشاه و از بازداشت شدگان اعتراضات مردمی در تهران که هم‌اکنون در زندان رجایی شهر کرج به‌سر می‌برد، به دلیل شکستگی بینی در زمان بازجویی در زندان اوین دچار اختلال تنفسی شده و تا کنون از دسترسی به خدمات درمانی مناسب محروم بوده است. یک منبع مطلع به وضعیت این زندانی سیاسی به شبکه حقوق بشر کردستان…
بیشتر
روز گذشته، شنبه ۹ مهر اعتصاب گسترده کسبه و بازاریان در محکومیت حمله موشکی و پهبادی سپاه پاسداران به اردوگاه‌های احزاب اپوزیسیون کُرد و کمپ پناهندگان سیاسی در اقلیم کردستان و همچنین در ادامه اعتراضات سراسری در شهرهای اشنویه، پیرانشهر، سردشت، مهاباد، ربط، بوکان، سقز، دیواندره، سنندج، مریوان، بانه، دهگلان، کامیاران، کرمانشاه و ایلام برگزار شد. در تاریخ ۶ مهر، اردوگاه‌های حزب دمکرات کردستان ایران،…
بیشتر
در یک هفته گذشته استان‌های کردستان، آذربایجان غربی، کرمانشاه و ایلام همزمان با دیگر شهرها و استان‌های ایران صحنه تجمعات مردمی بود که در اعتراض به قتل حکومتی مهسا امینی (ژینا) در سقز، سنندج و تهران آغاز و در فاصله کمی به شهرها و مناطق دیگر کشور کشیده شد. به دلیل قطعی و اختلال شدید اینترنت در ایران و همزمان فضای نظامی و امنیتی به…
بیشتر
بنا به تحقیقات شبکه حقوق بشر کردستان، در جریان برگزاری اعتراضات به کشته شدن مهسا (ژینا) امینی ۲۲ ساله، دست‌کم ۱۲ شهروند به نام‌های محسن محمدی، رضا لطفی، فواد قدیمی، فرجاد درویشی، زکریا خیال، فریدون محمودی، مینو مجیدی، صدرالدین لیتانی، دانش رهنما، میلان حقیقی، امین معرفت و عبدالله محمودپور در شهرهای ارومیه، اشنویه، پیرانشهر، دیواندره، سقز، دهگلان و کرمانشاه با تیراندازی نیروهای ضدشورش و…
بیشتر
با گذشت یک سال از بازداشت و ناپدیدسازی قهری ادریس فقیهی، عضو حیات آزاد کردستان (پژاک) از سوی نیروهای سپاه پاسداران، نگرانی‌ها نسبت به وضعیت و سرنوشت او تشدید شده است. مادر این زندانی سیاسی می‌گوید طی سال گذشته هیچ پاسخ روشنی نسبت به وضعیت فرزندش دریافت نکرده است. خانواده ادریس فقیهی که در تاریخ ۲ مرداد ۱۴۰۰ پس از زخمی شدن از سوی سپاه…
بیشتر
زینب جلالیان، زندانی سیاسی کُرد وارد پانزدهمین سال حبس خود شده است. در این گزارش که بخش اصلی آن در سایت بی‌بی‌سی فارسی منتشر شده است؛ کاوه کرمانشاهی، عضو مدیریت شبکه حقوق بشر کردستان نگاهی داشته به چهارده سال حبس این قدیمی‌ترین زندانی سیاسی زن در ایران و در گفت‌وگو با وکیل، خانواده و همبندی سابق زینب جلالیان و ارجاع به نامه‌ها و فایل‌های…
بیشتر
سلمان الفتی، معلم بازنشسته و فعال مدنی اهل گیلان غرب (گیەلان) که از ۱۴ روز پیش در بازداشت سازمان اطلاعات سپاه پاسداران به سر…
بیشتر بخوانید
عثمان اسماعیلی، فعال کارگری کُرد که از بیماری فتق و تنگی کانال نخاع رنج می‌برد، همچنان به دلیل مخالفت اداره اطلاعات از دسترسی به…
بیشتر بخوانید
روز چهارشنبه ۵ اردیبهشت، ۶ شهروند اهل پیرانشهر به نام‌های احسان گلابی، آرام خالدی‌نسب، علیرضا محمدی ارشد، اسماعیل تجلا، هیوا محمودی و محمد (دیاکو) ابراهیمی…
بیشتر بخوانید
بامداد روز پنج‌شنبه ۶ اردیبهشت، حکم اعدام یک زندانی به نام فرزاد خادمی که پیشتر به اتهام «قتل عمد» به اعدام ( قصاص نفس)…
بیشتر بخوانید
متین حسنی از آسیب دیدگان چشمی اعتراضات مردمی ۱۳۹۸ بوکان به اتهام «تبلیغ علیه نظام» از سوی شعبه اول بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب…
بیشتر بخوانید
کیوان رشوزاده، زندانی سیاسی کُرد که در هفتمین روز اعتصاب غذای خود در سلول انفرادی زندان مرکزی ارومیه به سر می‌برد، کماکان از رسیدگی…
بیشتر بخوانید
روز سه‌شنبه ۴ اردیبهشت، عبدالعزیز گل‌محمدی، زندانی سیاسی کُرد، در اعتراض به مخالفت مسئولین زندان مرکزی ارومیه با درخواست مرخصی‌اش با خوردن دارو اقدام…
بیشتر بخوانید
روز یکشنبه ۲ اردیبهشت یک شهروند کُرد به نام اختر خانم مرادی، اهل روستای «گور سفید» شهرستان گیلان غرب در استان کرمانشاه در اثر…
بیشتر بخوانید
سوما پورمحمدی، مدرس زبان کُردی و از اعضای هیئت مدیره انجمن فرهنگی-اجتماعی «نوژین» از سوی شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی سنندج به اتهام «تشکیل…
بیشتر بخوانید
با گذشت یک سال و هفت ماه از بازداشت سامان یاسین، هنرمند کُرد اهل کرمانشاه در جریان اعتراضات مردمی شهر تهران، دادگاه انقلاب اسلامی…
بیشتر بخوانید
بامداد یکشنبه ۲ اردیبهشت، یک کولبر ۳۴ ساله اهل بانه به نام شوانه احمدپور بر اثر تیراندازی نیروهای مرزبانی در مناطق مرزی این شهرستان…
بیشتر بخوانید
شبکه حقوق بشر کردستان در گزارش‌های ماهانه خود به بررسی موارد نقض حقوق بشر در کردستان و نقض حقوق شهروندان کُرد در دیگر مناطق و شهرهای ایران طی یک ماه گذشته می‌پردازد.
با توجه به ممنوعیت فعالیت سازمان‌های مستقل حقوق بشری در ایران و تحت فشار قرار داشتن افرادی که در معرض نقض حقوق بشر قرار می‌گیرند و همچنین خانواده و نزدیکان آنها، انتشار گزارش‌های مستند و دقیق با دشواری زیادی همراه است.
به همین دلیل آمار و اطلاعات ارائه شده در این گزارش در برگیرنده تمام موارد نقض حقوق بشر نیست. این گزارش ماحصل بررسی اخبار و گزارش‌های انتشار یافته توسط شبکه حقوق بشر کردستان و راستی‌آزمایی گزارش‌های منتشر شده از سوی دیگر نهادهای حقوق بشری و سایت‌های خبری است.
بر اساس آمار گردآوری شده از سوی شبکه حقوق بشر کردستان در فروردین ۱۴۰۳
دست‌کم ۳۱ کولبر با تیراندازی نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران، ۵ کولبر به دلیل سقوط از ارتفاع در مسیر کولبری، ۲ کولبر به دلیل انفجار مین، ۲ کولبر حین تعقیب و گریز و ۱ کولبر دیگر در اثر ضرب و شتم توسط نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران زخمی شدند. رئوف احمدی کولبر اهل سردشت در اثر انفجار مین از ناحیه پا دچار معلولیت شد.
مناطق مرزی نوسود در استان کرمانشاه با دست‌کم ۳۰ کشته و زخمی پرتلفات ترین مسیر کولبری در فروردین ماه بود.
یک کودک کولبر ١۷ ساله اهل شهر مریوان به نام دانیال مام احمد از سوی دادگاه انقلاب اسلامی به ۲ سال حبس تعزیری، ۷۴ ضربه شلاق و ٢ میلیارد تومان جزای نقدی محکوم شد.
یک زندانی اهل کنگاور به نام افشین باغ‌شیرین در زندان مرکزی ارومیه به اتهامات مربوط به «مواد مخدر» اعدام شد.
دست‌کم برای ۶ شهروند کُرد از سوی دادگا‌ه‌های انقلاب اسلامی مهاباد، دیواندره، سنندج، کرمانشاه و سقز به اتهامات سیاسی، احکام حبس و جریمه نقدی صادر شده است.
دست‌کم ۳۶ شهروند، هنرمند و فعال مدنی و رسانه‌ای کُرد در شهرهای مختلف استان‌های ایلام، کردستان، کرمانشاه، آذربایجان‌غربی و تهران به اتهامات سیاسی توسط نهادهای امنیتی بازداشت شدند. هشت نفر از این افراد برای اجرای حکم به زندان منتقل شده‌اند. ۳ نفر بعد از چند ساعت بازجویی با تعهد کتبی آزاد شدند. یک نفر دیگر نیز بعد از چند روز بازداشت با تودیع وثیقه به طور موقت آزاد شد. بقیه بازداشت‌شدگان همچنان در بازداشتگاه یا زندان به سر می‌برند و از سرنوشت برخی از آنها نیز اطلاعی در دست نیست.
قرار بازداشت موقت سه شهروند اهل بوکان به نام‌های رئوف شیخ‌معروفی، محمد فرجی و کامران سلطانی که در جریان خیزش ژن ژیان آزادی در این شهر بازداشت و به «افساد فی‌الارض» متهم شده‌بودند، از سوی دادسرای عمومی و انقلاب اسلامی بوکان در استان آذربایجان غربی به مدت دو ماه دیگر تمدید شد. این سه شهروند به ترتیب در تاریخ‌های ۵ دی، ۳ و ۸ اسفند ۱۴۰۱ توسط نیروهای امنیتی در بوکان بازداشت و به بازداشتگاه اداره اطلاعات ارومیه منتقل شده بودند.
ـ امید قدیمی، برادر فواد قدیمی از جانباختگان ژن ژیان ئازادی در دیواندره توسط دادگاه انقلاب اسلامی این شهر به اتهام‌های «عضویت در کومله»، «فعالیت تبلیغی علیه نظام» و «نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی» مجموعا به ۴۰ ماه حبس و پرداخت ۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان جزای نقدی محکوم شد.
ـ کمال لطفی٬ پدر رضا لطفی از جانباختگان خیزش ژن ژیان ئازادی در شهر دهگلان در تاریخ ۲۱ فروردین پس از احضار به دادسرای عمومی و انقلاب شهر قروه بازداشت شد. از مکان نگهداری و اتهام‌های مطرح شده علیه وی تاکنون اطلاعی در دست نیست. کمال لطفی پیشتر به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به یک سال حبس، «توهین به رهبر حکومت ایران» به دو سال حبس و «توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران» به دو سال حبس محکوم شده بود.
در تاریخ ۸ فروردین، انفجار مین باقی‌مانده از جنگ ایران و عراق در شهرستان قصرشیرین استان کرمانشاه باعث کشته شدن یک نفر شد.
جشن‌های نوروز توسط گروه‌های خودسازمان‌یافته مردمی در شهرهای مختلف کردستان همچون سال‌های پیش برگزار شد. برپایی جشن‌های امسال به خصوص در استان‌های کرمانشاه و ایلام به صورت چشمگیری افزایش و با استقبال گسترده مردم همراه بود.
نهادهای امنیتی و انتظامی در بسیاری از شهرها با احضار و تهدید برگزارکنندگان سعی در جلوگیری از برگزاری این مراسم‌ها داشتند. همچنین تعدادی از شهروندان به دلیل شرکت در این مراسم‌ها یا مشارکت در برگزاری آنها، توسط نهادهای امنیتی احضار یا بازداشت شدند.
در تاریخ ۲ فروردین، نیروهای امنیتی گروهی از جوانان را در پارک شرقی در نزدیکی محوطه تاریخی طاق‌بستان کرمانشاه در محله «ظفر» به دلیل پخش موسیقی و شادی مورد حمله قرار دادند کە در نتیجه تیراندازی این نیروها دو جوان کُرد به نام‌های محمد احمدیان و آرمان بصیری از ناحیه پا به شدت مجروح شدند.
برخی از واحدهای صنفی در شهرهای محتلف به بهانه «عدم رعایت حجاب اسلامی» توسط اداره اماکن پلمپ شدند. اواسط فروردین ماه موزه روستایی و اقامتگاه بومگردی «شانشین» شهر مریوان به دليل «عدم رعایت حجاب اجباری و نواختن موسیقی توسط دختران» پلمب شد. در تاریخ ۲۸ فروردین بیش از ۲۰ واحد صنفی در شهر سنندج از جمله کتابفروش «ژیرا» به مدیریت ژینا مدرس‌گرجی، فعال زن کُرد با دستور اداره اماکن این شهر به بهانه «عدم رعایت حجاب اسلامی» پلمپ شدند.
ـ در تاریخ ۱۵ فروردین، سکینه پروانه، زندانی سیاسی کُرد به دلایل نامعلومی از زندان وکیل آباد مشهد به بند زنان زندان اوین تهران منتقل شد.
ـ عثمان اسماعیلی، زندانی سیاسی و فعال کارگری اهل سقز که از تاریخ ۲۳ بهمن ١٤٠٢ جهت انجام پروسه درمان از زندان سقز به زندان سنندج منتقل شده است تاکنون از دسترسی به خدمات درمانی مناسب محروم مانده است. این زندانی سیاسی از بیماری‌هایی چون فتق اینگوینال٬ آسم، بیماری قلبی و رماتیسم رنج می‌برد.
ـ سازمان اطلاعات سپاه پاسداران مهاباد با درخواست مرخصی درمانی اشکان فهیم، فعال ادبی و فرهنگی کُرد محبوس در زندان این شهر مخالفت کرده است. این زندانی سیاسی از بیمارهای پوستی و قلبی رنج می‌برد و از دسترسی به خدمات درمانی محروم است.
ـ جلسه دادگاه وریشه مرادی از اعضای جامعه زنان آزاد شرق کردستان (کژار) که قرار بود در تاریخ ۲۱ فروردین در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران برگزار شود، به دلیل عدم حضور قاضی «عموزاد» لغو و به زمان دیگری موکول شد.
ـ حسن عمرپور، زندانی کُرد اهل ارومیه که در زندان مرکزی ارومیه محکومیت ۱۰ سال حبس خود را سپری می‌کند از تاریخ ۲۶ فروردین با درخواست بررسی مجدد پرونده و اعتراض به توهین دادستان ارومیه به خانواده‌اش در اعتصاب غذا به سر می‌برد. این زندانی پس از اعلام اعتصاب غذا با دستور رئیس زندان به سلول انفرادی منتقل و از حق تماس و ملاقات با خانواده محروم شد.
ـ اردوان طهوریان، زندانی سیاسی کُرد ۶۰ ساله اهل سلماس که از بیماری قلبی و دیابت رنج می‌برد، در اعتراض به محرومیت از دسترسی به خدمات پزشکی و اعزام به مرخصی استعلاجی از روز دوشنبه ۲۷ فروردین دست به اعتصاب غذا زد.
ـ آرش قلی‌زاده، زندانی عقیدتی کُرد اهل ارومیه که در سومین سال از محکومیت ۱۰ ساله خود به سر می‌برد، از روز ۲۵ اسفند ۱۴۰۲ در اعتراض به محرومیت از اعزام به مرخصی دست به اعتصاب غذا زده و وضعیت وی وخیم اعلام شده است. این زندانی پس از اعلام اعتصاب غذا به سلول انفرادی منتقل و تاکنون از حق ملاقات و تماس با خانواده محروم بوده است.
ـ در تاریخ ۲۹ فروردین، ماموران و گارد زندان مرکزی ارومیه به بهانه وجود گوشی تلفن همراه به بند زندانیان سیاسی و عقیدتی یورش برده و ضمن تخریب وسایل زندانیان، دو زندانی سیاسی کُرد کیوان رشوزاده و کامران قاسمی را مورد ضرب و شتم دادند. کیوان رشوزاده با ضربات باتوم ماموران دچار شکستگی از ناحیه سر شد اما بدون رسیدگی پزشکی به سلول انفرادی منتقل شد.