بر اساس آمار گردآوری شده از سوی شبکه حقوق بشر کردستان:
ـ در دی ماه ۱۴۰۰ دستکم ۲۷ شهروند و فعال کُرد در شهرها و روستاهای مختلف استانهای کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی به اتهامات سیاسی توسط نهادهای امنیتی و قضایی بازداشت شدند. در بین این افراد ۳ نفر از جمله زهرا محمدی، فعال ادبی و مدنی کُرد اهل سنندج برای اجرای حکم حبس روانه زندان شدند.
ـ در دی ماه ۱۴۰۰ دستکم ۸ شهروند و فعال کُرد از سوی دادگاههای عمومی و انقلاب اسلامی استانها کردستان، آذربایجان غربی و ایلام به اتهامات سیاسی به احکام حبس از ۶ ماه تا ۱۰ سال و یک روز محکوم شدند.
ـ در تاریخ ۲۰ دی ماه گارد ویژه زندان تحت نظارت مجتبی محمدی، مدیرکل زندانهای استان آذربایجان غربی و داریوش بخشی، رئیس زندان مرکزی ارومیه و تیمی از دفتر وزارت اطلاعات در زندان به بند زندانیان سیاسی حمله کرده و ضمن ضرب و شتم شدید زندانیان و تخریب وسایل آنها تعدادی از زندانیان را به بند جدید امنیتی و تعدادی را هم به سلولهای انفرادی منتقل کردند. در روزهای گذشته بیشتر زندانیان سیاسی از سلول انفرادی به بند جدید امنیتی منتقل شدند اما ۸ زندانی سیاسی و عقیدتی دیگر همچنان در سلولهای انفرادی زندان و بازداشتگاه اداره اطلاعات ارومیه بهسر میبرند.
ـ در دی ماه ۱۴۰۰ دستکم ۷ شهروند کُرد در زندانهای ارومیه و ایلام اعدام شدند. تمامی این افراد به اتهام «قتل عمد» به قصاص محکوم شده بودند. این تعداد تنها افرادی هستند که شبکه حقوق بشر کردستان از طریق منابع مختلف از اجرای حکم اعدام آنها مطلع شده است. احتمال داده میشود شمار اعدام شدگان بیشتر از این تعداد باشد.
ـ در دی ماه ۱۴۰۰ در مناطق مرزی استانهای کردستان و کرمانشاه در نتیجه تیراندازی نیروهای مرزبانی ایران به سمت کولبران کُرد، دستکم ۱ نفر کشته و ۶ نفر زخمی شدند. ۲ کولبر هم به علت انفجار مین در مسیر کولبری و یک کولبر در نتیجه سقوط از ارتفاع در حین تعقیب و گریز توسط نیروهای مرزبانی ایران دچار مصدومیت شدند.
همچنین در تاریخ ۲۳ دی ماه ۳ کولبر اهل روستای “باوان” شهرستان ارومیه به نامهای بارزان مهینی، اسعد سیدانیفرد و بهلول سیدانیفرد به دلیل بارش برف شدید و کولاک در ارتفاعات مرزی “بنار” ارومیه مفقود شدند. عملیات تجسس برای یافتن این کولبران توسط نیروهای مردمی منطقه همچنان ادامه دارد.
ـ در دی ماه ۱۴۰۰ دستکم ۲ شهروند کُرد از جمله یک کودک ۱۰ ساله بر اثر انفجار مین کشته و ۴ کودک و ۲ کولبر مجروح شدند.
ـ در تاریخ ۲۳ دی ۱۴۰۰ یک زوج پناهجوی کُرد اهل مریوان به نامهای جلیل روانگرد و سمیه جامخانه در مسیر پناهندگی به قصد یکی از کشورهای اروپایی در رودخانهایی در کشور یونان غرق شدند و جان خود را از دست دادند.
ـ در تاریخ ۱۱ دی ماه جسد یک فعال سیاسی کُرد تبعه ایران به نام احمد بیغم در منزل شخصیاش در شهر اربیل اقلیم کردستان از سوی یکی از دوستانش پیدا شد. نزدیکان احمد بیغم با توجه به وجود آثار شکنجه روی بدن وی مرگ او را مشکوک میدانند.
لیست اعدامها:
ردیف | نام و نام خانوادگی | اهل | اتهام | تاریخ اجرای حکم | محل اجرای حکم | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | مقدم علیزاده | نامشخص | قتل عمد | ۱۰ دی | زندان مرکزی ارومیه | |
2 | حسین عباسزاده | نامشخص | قتل عمد | ۱۰ دی | زندان مرکزی ارومیه | |
3 | حمدالله عالمی | نامشخص | قتل عمد | ۱۰ دی | زندان مرکزی ارومیه | |
4 | فیضالله قربانی | نامشخص | قتل عمد | ۱۰ دی | زندان مرکزی ارومیه | |
5 | حامد منوچهری | مهران | قتل عمد | ۳۰ دی | زندان مرکزی ایلام | پس از ۲ سال و نیم حبس حکم اجرا شد |
6 | محمد کریمنژاد | ایوانغرب | قتل عمد | ۳۰ دی | زندان مرکزی ایلام | پس از ۷ سال حبس حکم اجرا شد |
7 | سبحان شوهانی | ایلام | قتل عمد | ۳۰ دی | زندان مرکزی ایلام | پس از ۴ سال حبس حکم اجرا شد |
کولبران:
ردیف | نام و نام خانوادگی | اهل | محل وقوع | تاریخ وقوع | کشته - زخمی | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | عمر یعقوبی | روستای کلاش باخان جوانورد | مناطق مرزی نوسود | ۱۲ دی | زخمی | ۴۹ ساله پدر ۳ فرزند،، با تیراندازی نیروهای مرزبانی |
2 | صلاح شاهمرادی | روستای زیران جوانرود | مناطق مرزی نوسود | ۱۲ دی | زخمی | با تیراندازی نیروهای مرزبانی |
3 | حاتم اللهویشی | جوانرود | مناطق مرزی نوسود | ۱۵ دی | زخمی | سقوط از ارتفاعات مرزی در حین تعقیب و گریز توسط نیروهای مرزبانی |
4 | محمد محمدی | روستای سردم روانسر | مناطق مرزی نوسود | ۱۷دی | زخمی | با تیراندازی نیروهای مرزبانی |
5 | عثمان محمدی | روستای حشمر ثلاث باباجانی | مرز شوشمی نوسود | ۱۸ دی | زخمی | ۴۰ ساله، در اثر انفجار مین |
6 | یاسر صحرایی | روستای کولسه جوانرود | مناطق مرزی نوسود | ۲۱ دی | زخمی | در اثر انفجار مین |
7 | مهران رحمانی | روستای منجیلان بانه | منطقه مرزی کیله بانه | ۲۴ دی | کشته | ۲۴ ساله، با تیراندازی نیروهای مرزبانی |
8 | ابراهیم رحمانی | روستای منجیلان بانه | منطقه مرزی کیله بانه | ۲۴ دی | زخمی | ۴۵ ساله، با تیراندازی نیروهای مرزبانی |
9 | هاوری احمدی | روستای منجیلان بانه | منطقه مرزی کیله بانه | ۲۴ دی | زخمی | با تیراندازی نیروهای مرزبانی |
10 | عثمان رسولی | بانه | منطقه مرزی سارداب بانه | ۲۵ دی | زخمی | با تیراندازی نیروهای مرزبانی |
قربانیان انفجار مین:
ردیف | نام و نام خانوادگی | محل انفجار | تاریخ وقوع | وضعیت | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|
1 | امیررضا رضایی مجد | دهلران | ۵ دی | مرگ | کودک ۱۰ ساله اهل اسلام آباد غرب استان کرمانشاه |
2 | ابراهیم بهرهمند | پنجوین اقلیم کردستان | ۵ دی | مرگ | به چوپانی در روستاهای پنجوین مشغول بوده |
3 | ذوالفقار مرادخانی | مناطق مرزی مهران | ۱۶ دی | مجروح | کودک |
4 | سامان مرادخانی | مناطق مرزی مهران | ۱۶ دی | مجروح | کودک |
5 | عرفان فرضی | مناطق مرزی مهران | ۱۶ دی | مجروح | کودک |
6 | ذوالفقار فرضی | مناطق مرزی مهران | ۱۶ دی | مجروح | کودک |
7 | عثمان محمدی | شوشمی نوسود | ۱۸ دی | مجروح | کولبر |
8 | یاسر صحرایی | مناطق مرزی نوسود | ۲۱ دی | مجروح | کولبر |
بازداشتها:
ردیف | نام | محل بازداشت | تاریخ بازداشت | حوزه فعالیت | محل نگهداری و آخرین وضعیت |
---|---|---|---|---|---|
1 | محمدمیرزا رحمانی | کامیاران | ۱ دی | روحانی | بازداشت به دلیل شرکت در مراسم ختم حیدر قربانی، زندانی سیاسی اعدام شده |
2 | برهان کمانگر | کامیاران | ۲ دی | زندانی سیاسی سابق | بازداشت به دلیل شرکت در مراسم ختم حیدر قربانی، زندانی سیاسی اعدام شده |
3 | سیروان قربانی | کامیاران | ۲ دی | فعال مدنی | بازداشت به دلیل شرکت در مراسم ختم حیدر قربانی، زندانی سیاسی اعدام شده |
4 | کیانوش رحمانی | کامیاران | ۶ دی | شهروند | به دلیل انتشار پست در خصوص اعدام حیدر قربانی در فضای مجازی بازداشت شده |
5 | پیمان احمدی | پاوه | اوایل دی ماه | شهروند | آزادی با قرار وثیقه |
6 | خالد کریمنیا | سقز | ۷ دی | هنرمند | بازداشت برای اجرای حکم ۱ ماه حبس |
7 | چکو قلندری | نقده | ۱۴ دی | شهروند | نامعلوم |
8 | واحد مولودی | روستای یونسلیان نقده | ۱۴ دی | شهروند | نامعلوم |
9 | مسعود خلیفانی | نقده | ۱۴ دی | شهروند | نامعلوم |
10 | حسین خلیانی | نقده | ۱۴ دی | شهروند | نامعلوم |
11 | امید زارعی | دیواندره | ۱۴ دی | شهروند | انتقال به بازداشتگاه سازمان اطلاعات سپاه. در سنندج |
12 | افشین دهقان | دیواندره | ۱۴ دی | شهروند | انتقال به بازداشتگاه سازمان اطلاعات سپاه. در سنندج |
13 | زانکو شیرمحمدی | دیواندره | ۱۴ دی | شهروند | انتقال به بازداشتگاه سازمان اطلاعات سپاه. در سنندج |
14 | حیدر صمدی | روستای شاقلا دیواندره | ۱۴ دی | شهروند | انتقال به بازداشتگاه سازمان اطلاعات سپاه. در سنندج |
15 | صلاح ولد | دیواندره | ۱۴ دی | شهروند | انتقال به بازداشتگاه سازمان اطلاعات سپاه. در سنندج |
16 | رحیم باهمت | اشنویه | ۱۵ دی | شهروند | نامعلوم |
17 | بایزید خوارزم | روستای خانلر اشنویه | ۱۷ دی | شهروند | نامعلوم |
18 | خاوری خوارزم | روستای خانلر اشنویه | ۱۷ دی | شهروند | نامعلوم |
19 | ایوب موسی | اشنویه | ۱۷ دی | شهروند | نامعلوم |
20 | زهرا محمدی | سنندج | ۱۸ دی | مدرس زبان کُردی و فعال فرهنگی | بازداشت برای اجرای حکم ۵ سال حبس، روانه کانون اصلاح و تربیت سنندج شد |
21 | حیدر قصابی | بانه | ۱۸ دی | شهروند | نامعلوم |
22 | شنه احمدی | پاوه | ۱۸ دی | شهروند | بازداشت برای اجرای حکم ۹۱ روز حبس، روانه کانون اصلاح و تربیت کرمانشاه شد |
23 | پیام منبری | سنندج | ۱۹ دی | شهروند | نگهداری در بازداشتگاه اداره اطلاعات سنندج |
24 | شیرکو منبری | سنندج | ۱۹ دی | شهروند | نگهداری در بازداشتگاه اداره اطلاعات سنندج |
25 | کامران تکوک | کرمانشاه | ۲۲ دی | شاعر و فعال مدنی | پس از احضار به سازمان اطلاعات سپاه بازداشت، پس از چند روز با قرار وثیقه آزاد شد |
26 | حسین ساعدی | سنقر | ۲۵ دی | ورزشکار | انتقال به زندان سنقر |
27 | شمزین احمدی | بوکان | ۲۹ دی | شهروند | بازداشت برای اجرای حکم ۵ ماه حبس، روانه زندان بوکان شد |
احکام حبس:
ردیف | نام و نام خانوادگی | ساکن | اتهام | تاریخ صدور حکم | دادگاه صادر کننده | محکومیت | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | شیرکو آگوشی | پیرانشهر | معاونت در قتل یکی از اعضای سپاه پاسداران | اوایل دی | شعبه ۱۰۳ دادگاه کیفری مهاباد | ۱۰ سال و یک روز حبس تعزیری | آزاد با قرار وثیقه |
2 | حسین الوند کوهی | مهاباد | معاونت در قتل یکی از اعضای سپاه پاسداران | اوایل دی | شعبه ۱۰۳ دادگاه کیفری مهاباد | ۱۰ سال و یک روز حبس تعزیری | آزاد با قرار وثیقه |
3 | کمال عباسی وند | بوکان | اقدام علیه امنیت ملی | اوایل دی | شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری بوکان | ۶ ماه حبس تعزیری | آزاد با قرار وثیقه |
4 | شیرکو احمدپوری | بوکان | اقدام علیه امنیت ملی | اوایل دی | شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری بوکان | ۶ ماه حبس تعزیری | آزاد با قرار وثیقه |
5 | خدیجه مهدیپور | ایلام | تبلیغ علیه نظام، توهین به رهبری، توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی | اوایل دی | دادگاه انقلاب ایلام | ۲۰ ماه حبس | هماکنون در زندان ایلام بهسر میبرد |
6 | احمد محمودحسن | پیرانشهر | همکاری با حزب دمکرات کردستان ایران | اوایل دی | دادگاه کیفری پیرانشهر | ۶ ماه حبس تعزیری | آزاد با قرار وثیقه |
7 | آرمین اسپرلوس | سنندج | تبلیغ علیه نظام | ۲۵ دی | شعبه یک دادگاه انقلاب | یک سال حبس تعلیقی | |
8 | مریم صادقی | سنندج | تبلیغ علیه نظام | اواخر دی | شعبه یک دادگاه انقلاب | یک سال حبس تعلیقی |