در تاریخ ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ همزمان با روز جهانی کارگر و در آستانه روزی که در ایران به عنوان روز معلم نامگذاری شده است، تجمعات اعتراضی متعددی در شهرهای مختلف ایران توسط فعالان کارگری و معلمان برگزار شد.
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران پیش از این در فراخوانی تجمع سراسری معلمان در تهران و در مقابل ادارات کل آموزش و پرورش شهرهای مختلف ایران را همزمان با روز جهانی کارگر اعلام کرده بود. این تجمعات اعتراضی در حالی صورت گرفت که در روزهای اخیر تعدادی از فعالان صنفی با احضار تلفنی٬ تهدید٬ بازجویی و بازداشت توسط نیروهای امنیتی نسبت به برگزاری هرگونه مراسم غیردولتی در این روز مورد تهدید قرار گرفته بودند.
بر اساس اطلاع شبکه حقوق بشر کردستان تعدادی از معلمان در شهرهای سنندج٬ مریوان، سقز و… چند روز پیش از برگزاری تجمعات اعتراضی از سوی ستاد خبری اداره اطلاعات این شهرها احضار و تهدید شدند.
در تاریخ ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ ستاد خبری اداره اطلاعات شهرستان سقز با احضار تلفنی دست کم ۱۰ نفر از معلمان این شهر آنها را مورد بازجویی و تهدید قرار داد. در همین روز صلاح سرخی٬ یکی از اعضای انجمن صنفی معلمان کردستان (سقز و زیویه) توسط نیروهای امنیتی در سقز بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل و بازداشت او تا روز گذشته، ۱۲ اردیبهشت ادامه داشت. نیروهای امنیتی پس از بازداشت صلاح سرخی، با مراجعه به منزل خانوادگی این فعال صنفی٬ برخی از وسایل شخصی وی از جمله تلفن همراه، کامپیوتر و اسناد شخصی او را با خود بردند.
علیرغم این تهدیدها٬ در تاریخ ۱۱ اردیبهشت٬ جمعی از معلمان شهرستان سقز تجمع اعتراضی خود را همزمان با دیگر شهرهای ایران برگزار کردند. معلمان تجمع کننده ضمن اعتراض به بازداشت تعدادی از معلمان از جمله صلاح سرخی با سردادن شعار و در دست گرفتن پلاکاردها به بیان مطالبات خود پرداختند. مضمون برخی از این پلاکاردها عبارت بودند از: «اگر قانون اساسی نیاز باشد عوض شود باید این اتفاق بیفتد»٬ «آموزش و پرورش مروج خشونت است زیرا مقابل شکوفایی کودکان را میگیرد»٬ «صلاح سرخی باید آزاد گردد».
در همین روز پس از برگزاری تجمع معلمان تعدادی از آنها در منزل خانوادگی صلاح سرخی خاضر شدند و ضمن دیدار با خانواده وی بار دیگر همبستگی و اعتراض خود به بازداشت همکارشان را نشان دادند. صبح دیروز ۱۲ اردیبهشت نیز همزمان با عید فطر برخی دیگر از معلمان و شهروندان با حضور در منزل خانوادگی صلاح سرخی همبستگی خود را با این معلم بازداشتی ابراز کردند.
یک منبع مطلع در سقز در مورد فشارهای امنیتی بر فعالان صنفی معلمان در این شهر به شبکه حقوق بشر کردستان٬ گفت: «در حالی که معلمان معترض در تجمع روز ۱۱ اردیبهشت خواهان آزادی همکاران خود از جمله صلاح سرخی بودند، اما پرونده ۹ نفر دیگر از آنها به نامهای لیلا عنایتزاده٬ طاهر حامدی٬ طاهر قادرزاده٬ آمانج امینی٬ عزیز مرزی٬ احمد قادری٬ خالد عبداللهی و سلیمان عبدی به دادسرای سقز ارجاع داده شده است. علیرغم همه این فشارها اما معلمان شهر سقز تاکید کردهاند که همکارانشان را تنها نخواهند گذاشت و خواستار لغو پروندهسازیهای غیرقانونی و امنیتی برای فعالان صنفی شدهاند.»
به گفته این منبع٬ روز گذشته به برخی از معلمان شرکت کننده در تجمع مقابل اداره آموزش و پرورش سقز یک پیام تلفنی ارسال شده است با این مضمون که پرونده آنها به شعبه دادستانی سقز ارجاع داده شده و در صورت نیاز به حضور به آنها اطلاع داده خواهد شد.
شامگاه ۱۰ اردیبهشت نیز نیروهای اداره اطلاعات شهر مریوان با هدف تهدید و ارعاب معلمان سه نفر از اعضای هیئت مدیره انجمن صنفی معلمان کردستان به نام های شعبان محمدی٬ اسکندر لطفی و مسعود نیکخواه را در مسیر سنندج به مریوان بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کردند. روز ۱۱ اردیبهشت فضای شهر مریوان خصوصا در خیابانهای منتهی به اداره کل آموزش و پرورش این شهر به شدت امنیتی گزارش شد. با این حال٬ تعدادی از معلمان در تجمع اعتراضی شرکت کردند اما ماموران لباس شخصی با شوکر برقی به آنها حمله کرده و برخی از معلمان از جمله آرام قادری و آرام محمدی را مورد ضرب و شتم قرار دادند.
تجمعات دیگری هم در مقابل اداره کل آموزش و پرورش شهرهای کرمانشاه و دیواندره برگزار شد و تجمعکنندگان ضمن بیان مطالبات خود به بازداشت همکارانشان در دیگر شهرها با شعار «معلم زندانی آزاد باید گردد» اعتراض کردند. تا این لحظه از بازداشت و یا احضار فعالان صنفی در این شهرها اطلاعی در دست نیست.
نیروهای امنیتی همچنین در آستانه روز جهانی کارگر و با هدف جلوگیری از اعتراضات کارگری تعدادی از فعالان این حوزه را در شهرهای مختلف کردستان بازداشت کرد.
سهشنبه ۶ اردیبهشت نیروهای سازمان اطلاعات سپاه پاسداران ۵ فعال کارگری به نامهای نیشمان رحمتی، پروین عبداللهپور، حسن عزتی، سعید محمدی، عمر سلیمانی، فاتح مجیدی و افشین رحیمی را در شهر بانه بازداشت کردند. همچنین در ادامه فشار بر فعالان کارگری در آستانه روز جهانی کارگر دستکم ۴ فعال کارگری به نامهای مظفر صالحنیا، شیث امانی، توفیق محمودی و آٰرمین شریفه از سوی ستاد خبری اداره اطلاعات سنندج و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران این شهر احضار و برای چند ساعت مورد بازجویی قرار گرفتند.
روز شنبه ۱۰ اردیبهشت نیز فعال سرشناس کارگری اهل سقز٬ عثمان اسماعیلی توسط نیروهای امنیتی این شهر در حالی که از محل کار به منزل بازمیگشت بازداشت شد. نیروهای امنیتی همچنین روز بعد به منزل خانوادگی وی مراجعه کرده و برخی از وسایل شخصی او را با خود بردند. علیرغم چنین فشارهایی اما همزمان با روز جهانی کارگر تجمعات مختلفی توسط کارگران و فعالان کارگری در شهرهای مختلف کردستان از جمله مریوان٬ سنندج و بوکان برگزار شد و تجمع کنندگان به بیان خواستهها و مطالبات خود پرداختند.
در شهر بوکان، روز یکشنبه ۱۱ اردیبهشت از سوی تعدادی از فعالین کارگری مراسمی به مناسبت اول ماه مه در اطراف این شهر برگزار شد. اين مراسم با خواندن قطعنامه مشترک کارگران شهرهای بانه، بوکان و سقز که از ۱۲ بند تشکیل شده بود، به پایان رسید. در قطعنامه مشترک کارگران بانه، بوکان و سقز به مناسبت روز جهانی کارگر آمده است: «بیکاری و گرانی در جامعه ما همچنان بیداد میکند، سفره کارگران زیر سایه گرانی و تورم لجام گسیخته، دستمزدهای به شدت زیر خط فقر، عدم امنیت شغلی با رواج قراردادهای موقت و سفید امضاء و… به طوری که طی سالهای اخیر تمامی برنامههای اقتصادی ارائه شده برای برون رفت از بحران، کاملا تابعی از برنامههای ریاضتی دیکته شده از سوی بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول بوده است. از قانونی کردن اخراج کارگران در قانون کار گرفته تا افزایش سن بازنشستگی به صورت پلکانی، پرداخت دستمزد بازنشستگان به طور پلکانی و….»