شبکه حقوق بشر کردستان

بر اساس آمار گردآوری شده از سوی شبکه حقوق بشر کردستان:

ـ در مرداد ماه ۱۴۰۰ در مناطق مرزی استان‌های کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی در نتیجه تیراندازی نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران به سمت کولبران کُرد، ۲ نفر کشته و ۱۲ نفر زخمی شدند. همچنین ۲ کولبر در یک تصادف جاده‌ایی کشته و ۹ کولبر دیگر در نتیجه تصادف جاده‌ایی و سقوط از ارتفاع در حین کولبری مجروح شده‌اند.

ـ در مرداد ماه ۱۴۰۰ دست‌کم ۷ شهروند کُرد در زندا‌های ارومیه، کرمانشاه، کرج و اصفهان به اتهامات «مواد مخدر» و «قتل عمد» اعدام شدند. این تعداد تنها افرادی هستند که شبکه حقوق بشر کردستان از طریق منابع مختلف از اجرای حکم اعدام آنها مطلع شده است. احتمال داده می‌شود شمار اعدام شدگان بیشتر از این تعداد باشد.
یکی از این اعدام شدگان سجاد سنجری، «کودک-متهم»ی است که در سال ۱۳۹۰ زمانی که تنها ۱۵ سال داشت به اتهام قتل یک کودک هم‌سن خود در جریان یک نزاع خیابانی بازداشت و به «قصاص نفس» محکوم شد. حکم او در تاریخ ۱۱ مرداد به صورت مخفیانه و بدون ملاقات با خانواده در زندان دیزل‌آباد کرمانشاه اجرا شد.

ـ در مرداد ماه ۱۴۰۰ دست‌کم ۷ مورد زن‌کشی در سنندج، سردشت، مریوان و سقز گزارش شده است. ۶ مورد از این قتل‌ها توسط همسران مقتول‌ها و یک مورد توسط همسر خواهر مقتول انجام شده است.

ـ در مرداد ماه ۱۴۰۰ در اثر انفجار مین‌های باقی‌مانده از جنگ هشت ساله ایران و عراق ۲ کارمند اداره مین‌زدایی در روستای «چم‌هندی» دهلران استان ایلام جان خود را از دست دادند و یک نفر دیگر هم مصدوم شد.

ـ در مرداد ماه ۱۴۰۰ دست‌کم ۴ کارگر کُرد در شهرهای تکاب و تهران و همچنین اقلیم کردستان عراق در حوادث حین کار جان خود را از دست دادند. لازم به توضیح است که به دلیل نرخ بالای بیکاری در شهرهای کردستان ایران سالانه تعداد زیادی از شهروندان کُرد ایران در جستجوی موقعیت‌های شغلی مجبور به مهاجرت به شهرهای دیگر ایران و همچنین شهرهای اقلیم کردستان عراق می‌شوند.

ـ در مرداد ماه ۱۴۰۰ دست‌کم ۱۰۰ شهروند و فعال کُرد در شهرهای مختلف استان‌های کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی به اتهامات سیاسی توسط نیروهای امنیتی وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران و یا ماموران انتظامی بازداشت شدند. دست‌کم ۵۰ مورد از این بازداشت‌ها در تاریخ ۵ مرداد به دنبال برگزاری تجمعات اعتراضی در محله دره‌ دریژ (شهرک مهدیه) کرمانشاه در حمایت از اعتراضات مردمی در اهواز و دیگر شهرهای استان خوزستان و همچنین اعتراض به قطعی آب و برق صورت گرفته است. شبکه حقوق بشر کردستان تنها توانسته است به هویت و مشخصات ۱۳ تن از این افراد دست پیدا کند. منابع محلی گفته‌اند نیروهای نظامی و امنیتی به مدت چند ساعت شهرک دره دریژ در حاشیه غربی شهر کرمانشاه را به محاصره خود درآورده و با هجوم به منازل شهروندان و اعمال خشونت اقدام به بازداشت دست‌کم ۵۰ نفر به ظن حضور آنها در تجمعات اعتراضی کرده‌اند.

ـ در مرداد ماه ۱۴۰۰ دست‌کم برای ۷ شهروند و فعال کُرد از سوی دادگاه‌های انقلاب اسلامی و کیفری ارومیه، سنندج، سقز، اشنویه و تهران به اتهامات سیاسی حکم‌های زندان از ۷ ماه تا ۷ سال صادر شده است. دو تن از این افراد به نام‌های شهرام امجدیان و مرتضی حق‌جویان علاوه بر حکم حبس به اتهام «افترا به مدیران استان و نشر اسناد دولتی» هر یک به ۹۰ ضربه شلاق نیز محکوم شده‌اند.
در تاریخ ۲۰ مرداد ۱۴۰۰ اعلام شد درخواست اعمال ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص پرونده حیدر قربانی، زندانی سیاسی کرد محکوم به اعدام از سوی رئیس کل دادگستری استان کردستان رد شده است. به دنبال رد این درخواست پرونده او به دادستانی شهر کامیاران ارسال شده و هر زمان با دستور دادستان احتمال اجرای قریب‌الوقوع حکم اعدام این زندانی سیاسی وجود دارد.
بنا به اطلاع شبکه حقوق بشر کردستان صالح نیکبخت، وکیل حیدر قربانی تلاش دارد از طریق ارسال نامه به رئيس جدید قوه قضاییه امکان اعاده دادرسی مجدد را به وجود آورد. همچنین جمعی از روحانیون اهل سنت در نامه‌ جدیدی به رهبر جمهوری اسلامی درخواست عفو این زندانی سیاسی را کرده‌اند.

ـ در تاریخ ۱۷ مرداد ۱۴۰۰ یک فعال سیاسی کُرد به نام موسی باباخانی در یک هتل در شهر اربیل اقلیم کردستان عراق کشته شد. حزب دمکرات کردستان طی اطلاعیه‌ایی رسمی جمهوری اسلامی ایران را مسئول ترور این عضو کمیته مرکزی خود معرفی کرده است.
شبکه حقوق بشر کردستان در بیانیه‌ایی ترور موسی باباخانی را محکوم کرد و از جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران خواست تا نسبت به نقش جمهوری اسلامی ایران در این ترور و ترورهای مشابه در مدت اخیر تحقیقات لازم را انجام داده و در راستای محکومیت حذف فیزیکی مخالفان توسط حکومت ایران در خارج از کشور اقدام قاطع را به عمل آورد.
شبکه حقوق بشر کردستان همچنین از حکومت اقلیم کردستان که ترورهای اخیر در خاک آن انجام شده است تقاضا کرد تا به صورت شفاف علیه اقدامات جمهوری اسلامی ایران در قتل فعالان و پناهندگان سیاسی کُرد ایرانی موضع‌گیری کرده و به تعهد حقوقی و انسانی خود در حفاظت از جان و امنیت پناهجویان و پناهندگان در خاک این اقلیم بر اساس ضوابط بین‌المللی و در همکاری با نمایندگی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل عمل کند.

ـ روز شنبه ۱۶ مرداد ۱۴۰۰ به دنبال قتل یک شهروند کُرد به نام فردین ابراهیمی توسط یک شهروند تُرک در شهر نقده در جریان یک درگیری بر سر اختلاف معامله‌ایی، متاسفانه این شهر صحنه ناآرامی‌هایی شد که به سرعت رنگ و بوی اتنیکی/مذهبی به خود گرفت. گزارش‌های متعددی از منابع محلی در نقده و ویدیوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی حاکی از حمله دسته‌ جمعی گروهی از شهروندان تُرک به محلات کُردنشین در این شهر و تخریب مغازه‌های شهروندان کُرد بود. متاسفانه گفته می‌شود نیروهای انتظامی برای جلوگیری از تشدید درگیری‌ها نه تنها قاطع عمل نکردند بلکه به صورت جانبدارنه وارد عمل شدند.
در جریان این ناآرامی‌ها یک شهروند کُرد دیگر به نام محمد علیزاده با اسلحه گرم توسط یک فرد لباس شخصی به قتل رسید. دادستان نقده درگیری خشونت‌بار در این شهر و مرگ دو نفر را تأیید کرد. بر اساس گزارش‌های تایید شده ده‌ها تن نیز زخمی و تعداد بیشتری از شهروندان بازداشت شدند.
در پی اتفاقات نقده در کنار مواضع تحریک آمیز برخی جریان‌ها، تعدادی از احزاب کُرد مردم رو دعوت به آرامش کردند و جمعی از فعالان ترک شهر نقده هم دو بیانیه در دفاع از لزوم زندگی مسالمت‌آمیز شهروندان نقده و اعلام انزجار از هرگونه نژادپرستی و نفرت پراکنی صادر کردند.
شبکه حقوق بشر کردستان با محکومیت قتل این دو شهروند و حملات صورت گرفته به محلات و مغازه‌های شهروندان کُرد و تاکید بر لزوم محاکمه قاتلا و عاملان تخریب اموال شهروندان از تلاش‌های مثبتی از طرف فعالان تُرک و کُرد در این شهر برای بازگشت آرامش صورت گرفت دفاع می‌کند و معتقد است نقش جمهوری اسلامی ایران در برقراری آرامش و یا سواستفاده از این اختلافات باید مورد توجه و انتقاد جدی قرار بگیرد.
یکی از اعضای مدیریت شبکه حقوق بشر کردستان نیز در یک گفت‌وگوی کوتاه رسانه‌ایی در این باره گفت: «آن‌چه مسلم است، سابقه همزیستی مردم تُرک و کُرد در نقده تاریخ و عمقش بسیار بیشتر از این اختلافات است. احزاب و فعالان هویت طلب باید بدانند نقده و هیچ منطقه‌ایی با ترکیب دو اتنیکی میدان زورآزمایی و تمامیت خواهی نیست، بلکه محل زندگی همه آن مردم اعم از کرد و ترک و… است.»

اعدام‌ها:

کولبران:

زن‌کشی:

بازداشت‌ها:

قربانیان مین:

کارگران:

صدور احکام حبس: