بر اساس آمار گردآوری شده از سوی شبکه حقوق بشر کردستان:
ـ در اردیبهشت ۱۴۰۱ در مناطق مرزی استانهای آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه یک کولبر با تیراندازی ماموران مرزبانی ایران کشته و یک کولبر در اثر سکته قلبی در حین کولبری جان باخت.
دستکم ۲۲ کولبر هدف شلیک مستقیم نیروهای مرزبانی ایران قرار گرفته و مجروح شدند که در بین آنها دو کودک وجود دارد. ۵ کولبر نیز در حین تعقیب و گریز توسط نیروهای نظامی ایران در اثر سقوط از ارتفاع و ۲ کولبر دیگر نیز در نتیجه سقوط از ارتفاع در حین کولبری مصدوم شدند.
همچنین در این ماه دستکم ۷ شهروند کُرد به نامهای کمال بایزیدی، عثمان ویسی، کمال، ایوب پیروزی، دانا پیروزی،ایوب پیروزی و ابوبکر فتاحی در مهاباد و مریوان به بهانه قاچاق کالا و احشام با تیراندازی نیروهای نظامی ایرانی زخمی شدهاند.
ـ در اردیبهشت ۱۴۰۱ دستکم ۲۱ شهروند و فعال کُرد در شهرها و روستاهای مختلف استانهای آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه به اتهامات سیاسی توسط نهادهای امنیتی و قضایی بازداشت شدند. تعدادی از این افراد به فاصله چند ساعت یا چند روز آزاد شدند و تعدادی دیگر همچنان در بازداشت به سر میبرند.
بیشتر افراد بازداشت شده از فعالان صنفی کارگری و معلمی هستند که در رابطه با تجمعات اعتراضی کارگران و معلمان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند. همچنین نهادهای امنیتی در شهرهای مختلف کردستان تعداد زیادی از کارگران و معلمان را به دلیل سازماندهی یا شرکت در تجمعات اعتراضی احضار و مورد بازجویی قرار دادند.
دستکم ۱۳ فعال کارگری و صنفی معلمان به نامهای غلامرضا شریفه، آرمین شریفه، شیث آمانی، مظفر صالحنیا، توفیق محمودی، مجید کریمی، فاطمه زندکریمی، مختار اسدی، رضا مرادی، صلاح حاجیمیرزایی، محمدرضا مرادی، کورش عزت امینی و نسرین کریمی در شهر سنندج احضار و مورد بازجویی قرار گرفتهاند.
همزمان پرونده ٩ نفر از اعضای انجمن صنفی معلمان کردستان (سقز و زیویه) به نامهای لیلا عنایتزاده، طاهر حامدی، آوات رضوی، طاهر قادرزاده، آمانج امینی، عزیز مرزی، احمد قادری، خالد عبداللهی و سلیمان عبدی به دادسرای عمومی و انقلاب سقز ارجاع داده شده است.
ـ در اردیبهشت ۱۴۰۱ دستکم ۱۹ شهروند و فعال کُرد از سوی دادگاههای عمومی و انقلاب اسلامی استانها کردستان، آذربایجان غربی و خراسان شمالی به اتهامات سیاسی به احکام حبس محکوم شدند.
ـ در اردیبهشت ۱۴۰۱ در اثر انفجار مین یک سرباز اهل ماکو کشته و سه شهروند کُرد مجروح شدند.
ـ در اردیبهشت ۱۴۰۱ دستکم دو کارگر کُرد در اثر برقگرفتگی در حین کار جان خود را از دست دادند.
ـ در اردیبهشت ۱۴۰۱ دستکم یک زن اهل کرمانشاه به نام محترم ویسی توسط پسرش با انگیزه «ناموسی» به قتل رسیده است.
کولبران:
ردیف | نام و نام خانوادگی | اهل | محل وقوع | تاریخ وقوع | کشته - زخمی | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | دارا یوزی | کامیاران | مناطق مرزی نوسود | ۱ اردیبهشت | زخمی | سقوط از ارتفاع در حین تعقیب و گریز با نیروهای مرزبانی |
2 | عابد شجریان | کامیاران | مناطق مرزی نوسود | ۱ اردیبهشت | زخمی | سقوط از ارتفاع در حین تعقیب و گریز با نیروهای مرزبانی |
3 | رمضان صابری | کامیاران | مناطق مرزی نوسود | ۱ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
4 | فریدون یوزی | کامیاران | مناطق مرزی نوسود | ۱ اردبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
5 | افشین دربازی | اشنویه | مناطق مرزی اشنویه | ۱ اردبهشت | مرگ | مرگ در اثر ایست قلبی در حین کولبر |
6 | میثم شفیعی | کورزان | مناطق مرزی نوسود | ۲ اردیبهشت | زخمی | سقوط از ارتفاع |
7 | محمد فخری | جوانرود | مناطق مرزی نوسود | ۲ اردیبهشت | زخمی | سقوط از ارتفاع در حین تعقیب و گریز با نیروهای مرزبانی |
8 | هوشنگ کریمی | کامیاران | مناطق مرزی نوسود | ۲ اردیبهشت | زخمی | سقوط از ارتفاع در حین تعقیب و گریز با نیروهای مرزبانی |
9 | دانا رحمتی | جوانرود | مناطق مرزی نوسود | ۲ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
10 | اسماعیل سبکرو | روانسر | مناطق مرزی نوسود | ۳ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
11 | احسان کرمی | ثلاث باباجانی | مناطق مرزی نوسود | ۳ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
12 | محمد مرادی | تازه آباد ثلاث باباجانی | مناطق مرزی نوسود | ۳ اردیبهشت | زخمی | ضرب و شتم توسط نیروهای مرزبانی و سقوط از ارتفاع در حین تعقیب و گریز |
13 | مسعود محمودی | روستای سیور مریوان | مناطق مرزی نوسود | ۷ اردیبهشت | زخمی | ۳۲ ساله، با تیراندازی نیروهای مرزبانی |
14 | امید یونسی | ثلاث باباجانی | مناطق مرزی نوسود | ۸ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
15 | مختار شاهمرادی | ثلاث باباجانی | مناطق مرزی نوسود | ۸ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
16 | نامدار حسینی | جوانرود | مناطق مرزی نوسود | ۸ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
17 | امین ویسی | جوانرود | مناطق مرزی نوسود | ۸ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
18 | صفر سبحانی | روستای دوریسان پاوه | مناطق مرزی نوسود | ۱۰ اردیبهشت | کشته | پدر دو فرزند، با تیراندازی نیروهای مرزبانی |
19 | فرشید قادریزاده | روستای دشه پاوه | مناطق مرزی نوسود | ۱۰ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
20 | فرهان مینایی | ثلاث باباجانی | مناطق مرزی نوسود | ۱۰ اردیبهشت | زخمی | ۱۵ ساله، با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
21 | رامین باواجانی | ثلاث باباجانی | مناطق مرزی نوسود | ۱۰ اردیبهشت | زخمی | ۱۶ ساله، با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
22 | مبین حامدی | روستای دشه پاوه | مناطق مرزی نوسود | ۱۰ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
23 | فلاح عزیزی | ثلاث باباجانی | مناطق مرزی نوسود | ۱۰ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
24 | امید حبیبی | روانسر | مناطق مرزی نوسود | ۱۱ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
25 | زانکو خسروی | روانسر | مناطق مرزی نوسود | ۱۱ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
26 | فرزاد نجیبی | روستای هانه گرمله پاوه | مناطق مرزی نوسود | ۲۰ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
27 | طاهر قبادی | روستای شرکان نوسود | مناطق مرزی نوسود | ۲۵ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
28 | میلاد قبادی | روستای شرکان نوسود | مناطق مرزی نوسود | ۲۵ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
29 | شادمان کریمی | روستای شرکان نوسود | مناطق مرزی نوسود | ۲۵ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
30 | آٰرش علی اولاد | روستای نیمه کاره ثلاثا باباجانی | مناطق مرزی نوسود | ۲۶ اردیبهشت | زخمی | در اثر سقوط از ارتفاعات مرزی |
31 | جمال صالحی | روستای شهشه بانه | مروز برویشگانی | ۲۶ اردیبهشت | زخمی | با تیراندازی نیرهای مرزبانی |
بازداشتها:
ردیف | نام | محل بازداشت | تاریخ بازداشت | حوزه فعالیت | محل نگهداری و آخرین وضعیت |
---|---|---|---|---|---|
1 | پروین عبداللهپور | بانه | ۶ اردیبهشت | فعال کارگری و حقوق زنان | انتقال به بازداشتگاه امنیتی در سنندج |
2 | حسن عزتی | بانه | ۶ اردیبهشت | فعال کارگری | انتقال به بازداشتگاه امنیتی در سنندج |
3 | نیشتمان رحمتی | بانه | ۶ اردیبهشت | فعال کارگری و حقوق زنان | پس از چند ساعت آزاد شد |
4 | سعید محمدی | بانه | ۶ اردیبهشت | فعال کارگری | انتقال به بازداشتگاه امنیتی در سنندج |
5 | عمر سلیمانی | بانه | ۶ اردیبهشت | فعال کارگری | انتقال به بازداشتگاه امنیتی در سنندج |
6 | افشین رشیدی | بانه | ۶ اردیبهشت | فعال کارگری | با قرار وثیقه به شیوه موقت آزاد شد |
7 | فاتح مجیدی | بانه | ۶ اردیبهشت | فعال کارگری | انتقال به بازداشتگاه امنیتی در سنندج |
8 | فواد فاروقی | بانه | ۶ اردیبهشت | فعال کارگری | انتقال به بازداشتگاه امنیتی در سنندج |
9 | عثمان اسماعیلی | سقز | ۱۰ اردیبهشت | فعال کارگری | با قرار وثیقه به شیوه موقت آزاد شد |
10 | صلاح سرخی | سقز | ۱۰ اردیبهشت | فعال صنفی معلمان | پس از دو روز آزاد شد |
11 | شعبان محمدی | مریوان | ۱۱ اردیبهشت | فعال صنفی معلمان | انتقال به بازداشتگاه امنیتی در سنندج |
12 | اسکندر لطفی | مریوان | ۱۱ اردیبهشت | فعال صنفی معلمان | انتقال به بازداشتگاه امنیتی در سنندج |
13 | مسعود نیکخواه | مریوان | ۱۱ اردیبهشت | فعال صنفی معلمان | انتقال به بازداشتگاه امنیتی در سنندج |
14 | فرهاد میرزایی | اسلام آباد غرب | ۱۹ اردیبهشت | فعال صنفی معلمان | نامشخص |
15 | آلان برزویی | سنندج | ۱۹ اردیبهشت | عضو سابق کومله | برای اجرای حکم ۶ ماه حبس تعزیری بازداشت و روانه زندان سنندج شد |
16 | عبدالواحد عباسیزاده | بانه | ۲۴ اردیبهشت | شهروند | برای اجرای حکم ۳ ماه حبس تعزیری بازداشت و روانه زندان بانه شد |
17 | یوسف سکر | جلدیان پیرانشهر | اواسط اردیبهشت | شهروند | در شهر مهاباد توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکانی نامعلوم منتقل شد |
18 | علی صالحی | سنندج | ۲۵ اردیبهشت | فعال کارگری | به مکانی نامعلوم منتقل شد |
19 | طه آتشافراز | پیرانشهر | ۲۹ اردیبهشت | شهروند | به مکانی نامعلوم منتقل شد |
صدور احکام حبس:
ردیف | نام و نام خانوادگی | ساکن | اتهام | تاریخ صدور حکم | دادگاه صادر کننده | محکومیت | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | رحمان اسدی | اشنویه | اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در حزب دمکرات کردستان ایران | اوایل اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب اشنویه | ۳ سال حبس تعزیری | صدور حکم جدید پس از درخواست تسلیم به رای، آزادی موقت با قرار وثیقه |
2 | فرهاد معروفی | اشنویه | اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در حزب دمکرات کردستان ایران | اوایل اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب اشنویه | ۲ سال حبس تعزیری | صدور حکم جدید پس از درخواست تسلیم به رای، آزادی موقت با قرار وثیقه |
3 | عبید انوری | اشنویه | اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در حزب دمکرات کردستان ایران | اوایل اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب اشنویه | ۱۸ ماه سال حبس تعزیری | صدور حکم جدید پس از درخواست تسلیم به رای، آزادی موقت با قرار وثیقه |
4 | ریبوار چارکداری | اشنویه | اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در حزب دمکرات کردستان ایران | اوایل اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب اشنویه | ۹ ماه سال حبس تعزیری | صدور حکم جدید پس از درخواست تسلیم به رای، آزادی موقت با قرار وثیقه |
5 | جلال قادرزاده | اشنویه | اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در حزب دمکرات کردستان ایران | اوایل اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب اشنویه | ۲ سال و ۳ ماه سال حبس تعزیری | صدور حکم جدید پس از درخواست تسلیم به رای، آزادی موقت با قرار وثیقه |
6 | امین ایرانیزاده | ارومیه | اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در حزب دمکرات کردستان ایران | اوایل اردیبهشت | دادگاه انقلاب ارومیه | ۲۳ ماه حبس تعزیری | صدور حکم جدید پس از درخواست تسلیم به رای، آزادی موقت با قرار وثیقه |
7 | شیرزاد شوقی قاسملو | ارومیه | اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در حزب دمکرات کردستان ایران | اوایل اردیبهشت | دادگاه انقلاب ارومیه | ۲ سال و ۳ ماه سال حبس تعزیری | صدور حکم جدید پس از درخواست تسلیم به رای، آزادی موقت با قرار وثیقه |
8 | زمانه زیویه | سقز | اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در یکی از احزاب اپوزیسیون کرد | ۸ اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سقز | ۱۰ ماه حبس تعزیری | آزادی موقت با قرار وثیقه |
9 | مقداد حسننژاد | سقز | اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در یکی از احزاب اپوزیسیون کرد | ۸ اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سقز | ۶ ماه حبس تعزیری | آزادی موقت با قرار وثیقه |
10 | محمد سلیمی | سقز | اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در یکی از احزاب اپوزیسیون کرد | ۸ اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سقز | ۱۱ ماه حبس تعزیری | آزادی موقت با قرار وثیقه |
11 | مهران سلیمان پور | روستای آلیان اشنویه | اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در یکی از احزاب اپوزیسیون کرد | اواسط اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب اشنویه | ۱۳ ماه و نیم حبس تعزیری | آزادی موقت با قرار وثیقه |
12 | محمود نیرومند | درگز خراسان شمالی | تبلیغ علیه نظام و همکاری با یکی از احزاب اپوزیسیون کُرد | اواسط اردیبهشت | دادگاه تجدید نظر مشهد | ۲ سال و ۸ ماه حبس تعزیری | حکم دادگاه بدوی ۱۰ سال حبس بود، هماکنون در زندان مشهد بهسر میبرد |
13 | خالد سیفپناهی | سنندج | تبلیغ علیه نظام به نغع سازمانهای مخالف جمهوری اسلامی ایران | ۱۹ اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سنندج | ۳ ماه و یک روز حبس تعزیری | حکم به صورت غیابی صادر شده است |
14 | افشین حسین پناهی | دهگلان | تبلیغ علیه نظام به نغع سازمانهای مخالف جمهوری اسلامی ایران | اواسط اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سنندج | یک سال حبس تعزیری | به حکم اعتراض کرده |
15 | علی اللهویسی | سنندج | تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی | ۲۹ اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سنندج | ۲ سال حبس تعزیری | آزادی موقت با قرار وثیقه |
14 | مرضیه مرادویسی | سنندج | تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی | ۲۹ اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سنندج | ۲ سال حبس تعزیری | آزادی موقت با قرار وثیقه |
15 | سیروان عبدالهی | سنندج | تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی | ۲۹ اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سنندج | ۲ سال حبس تعزیری | آزادی موقت با قرار وثیقه |
16 | مهدی صیفی | سنندج | تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی | ۲۹ اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سنندج | ۲ سال حبس تعزیری | آزادی موقت با قرار وثیقه |
17 | قانع خاطری | سنندج | تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی | ۲۹ اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سنندج | ۲ سال حبس تعزیری | آزادی موقت با قرار وثیقه |
18 | فردین رحیمی | سنندج | تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی | ۲۹ اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سنندج | ۲ سال حبس تعزیری | آزادی موقت با قرار وثیقه |
19 | عطالله رضاربایی | سنندج | تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی | ۲۹ اردیبهشت | شعبه یک دادگاه انقلاب سنندج | ۲ سال حبس تعلیقی | آزادی موقت با قرار وثیقه |
مرگ کارگران:
ردیف | نام | محل وقوع | تاریخ وقوع | مرگ -مصدومیت | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|
1 | مصداق غلامپور | ملکشاهی ایلام | ۱۹ اردیبهشت | مرگ | برق گرفتگی در حین کار |
2 | احمد حسن پور | قطور خوی | ۲۰ اردیبهشت | مرگ | برق گرفتگی در حین کار |
قربانیان انفجار مین:
ردیف | نام و نام خانوادگی | محل انفجار | تاریخ وقوع | وضعیت | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|
1 | عادل قربانی | لشکر ۲۸ پیاده سنندج | ۴ اردیبهشت | مرگ | سرباز اهل ماکو که در اثر انفجار مین در پادگان ارتش جان خود را از دست داد |
2 | حبیب حاتمی | نزدیک روستای اخیان ارومیه | ۷ اردیبهشت | زخمی | چوپان ۱۸ ساله، در حین چرای دام با انفجار مین زخمی شد |
3 | ابراهیم قریشی | پیرانشهر | ۲۰ اردیبهشت | زخمی | در حین جمعآوری گیاهان بهاری در مرز تمرچین با انفجار مین زخمی شد |
4 | مریم غفوری | سقز | ۲۳ اردیبهشت | زخمی | در حین جمعآوری گیاهان بهاری با انفجار مین زخمی شد |