شبکه حقوق بشر کردستان مطلع شده است که خیرالله حقجویان، عضو مجمع مشورتی فعالان مدنی یارسان از سوی دادگاه انقلاب شهرستان صحنه استان کرمانشاه به اتهام «توهین به مقدسات» و «تبلیغ علیه نظام» به یک سال حبس محکوم شد. یازده ماه از این حکم به مدت پنج سال به حالت تعلیق درآمده است.
این حکم در تاریخ ۳۱ خرداد ماه به وی ابلاغ شده است.
این فعال یارسانی در تاریخ ۷ تیر ماه ۱۴۰۰ پس از احضار به دادسرای شهرستان صحنه روانه زندان دیزلآباد کرمانشاه شد. وی از زمان بازداشت خود در اعتراض به اتهام انتصابی و تعیین قرار وثیقه سنگین به مدت ۱۰ روز دست به اعتصاب غذا زده بود.
خیرالله حقجویان از فعالان شناخته شده کُرد یارسانی است. وی طی سالهای اخیر در مراسمهای مختلف به صورت مستقل و یا به نمایندگی از مجمع مشورتی فعالان مدنی یارسان سخنرانیهایی در انتقاد از وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور و به خصوص تبعیض علیه جامعه یارسان داشته است. در آخرین مورد وی در تاریخ ۱۵ خرداد ۱۴۰۰ با حضور بر مزار نیکمرد طاهری در شهر صحنه یک سخنرانی انتقادی داشت.
نیکمرد طاهری، شهروند کُرد اهل صحنه کرمانشاه بود که در خرداد ۱۳۹۲ در یک نتیجه یک خودسوزی اعتراضی جان باخت. مرگ او یکی از سه مورد خودسوزی پیروان دین یاری (یارسان) بود که در خرداد و مرداد ۱۳۹۲ در همدان و تهران اتفاق افتاد. حسن رضوی، اهل روستای پل شکستهی همدان، یک روز پیش از او در مقابل فرمانداری این شهر و محمد قنبری، اهل روستای قرهداش قزوین، نزدیک به دو ماه بعد در اقدامی مشابه، این بار در مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی در تهران خود را به آتش کشیدند و جان باختند.
این زنجیرهی خودسوزیهای اعتراضی واکنشی مرگبار بود به تبعیضهای قانونی علیه مردم یارسان و توهین به آداب و رسوم آنها که جرقهاش مشخصاً در اعتراض به تراشیدن اجباری سبیل یکی از پیروان آیین یاری در زندان همدان زده شد. عملی که با توجه به دستور مُهر بودن شارب نزد مردان یارسان توهین به باورمندان این آیین تلقی میشود.
در پی خودسوزیهای دردناک این سه تن که منجر به مرگ آنها شد، جمعی از فعالان سیاسی و مدنی یارسان لزوم اقدامی هماهنگ در اعتراض به تبعیض علیه جامعه یارسان وو تشکیل گروهی برای طرح و پیگیری مطالباتشان را احساس و در نهایت در مرداد ماه ۱۳۹۲ نزدیک به صد نفر از فعالان مدنی یارسان در کرمانشاه گرد هم آمدند و گروهی با نام “مجمع مشورتی فعالان مدنی یارسان” اعلام موجودیت کرد تا از تمامی راههای ممکن و به روشی مسالمتآمیز و مدنی، خواستهها جامعه یارسان را پیگیری کنند.
مجمع مشورتی فعالان مدنی یارسان از آغاز فعالیت خود تا کنون نامههای سرگشاده متعددی را به مسئولان حکومتی ایران و از جمله رهبر و رئیس جمهوری اسلامی نوشته است. مضمون تمامی این نامهها درخواست برای پایان دادن به تبعیض علیه جامعه یارسان و به رسمیت شناختن این اقلیت دینی است. نامههایی که هیچ پاسخ رسمی نگرفتهاند و حتی قولهای شفاهی مسئولان برای پیگیری این مطالبات هم جلوهای عینی در بهبود زندگی این مردم نداشته است.
یارسان از جمله اقلیتهای دینی در ایران است که در قانون اساسی به عنوان یک دین مستقل به رسمیت شناخته نشده است و پیروان آن از بسیاری از حقوق سیاسی و اجتماعی محروم هستند.
مردم یارسان بیشتر در استانهای کرمانشاه، لرستان، همدان، کردستان، آذربایجان، قزوین، البرز، تهران، گیلان، مازندران و… زندگی میکنند. در این بین استان کرمانشاه به عنوان مرکز اصلی یارسان شناخته میشود. هرچند آمار رسمی از تعداد پیروان این آیین وجود ندارد اما جمعیت یارسان در ایران در منابع مختلف تا سه میلیون نفر ذکر شده است.