در تاریخ ۱۲ آبان ۱۳۹۲، شیرکو معارفی زندانی سیاسی کُرد به صورت ناگهانی و بدون اطلاع قبلی وکیل و خانواده به سلول انفرادی زندان سقز منتقل و بامداد روز بعد در این زندان اعدام شد. جسد این زندانی سیاسی همانروز تحت تدابیر شدید امنیتی در شهر بانه به خاک‌سپرده شد. در همفتمین سالگرد اعدام این زندانی سیاسی شبکه حقوق بشر کردستان به برسی پرونده وی و روایت یکی از زندانیان هم‌بندی وی در آخرین ساعات‌های قبل از اجرای حکم پرداخته است.
شیرکو معارفی، متولد ۱۳۵۹، اهل بانه در ۹ مردادماه سال ۱۳۸۷ در یکی از روستاهای سقز توسط نیروهای سپاه پاسداران بازداشت و به مدت یک هفته در بازداشتگاه این نهاد نظامی-امنیتی در سقز تحت بازجویی و شکنجه جسمی و روحی قرار گرفت. وی این‌بار به بازداشتگاه اداره اطلاعات سنندج منتقل و به مدت دو ماه نیز در این بازداشتگاه مورد شکنجه‌های شدید قرار گرفت و بعدا به زندان سقز منتقل شد.
این زندانی سیاسی در سال ۹۲ پس از ۵ سال و نیم حبس در گفت‌وگوی با یکی از فعالان حقوق بشر کُرد که نسخه‌ای از آن در اختیار شبکه حقوق بشر کردستان قرار گرفته در خصوص زمان بازجویی در بازداشتگاه اداره اطلاعات سنندج می‌گوید:« به صورت شبانه روز بازجویی‌ها به همراه ضرب و شتم ادامه داشت و بازجویان برای گرفتن اعترافات اجباری تهدید می‌کردند که اعضای خانواده‌ام و حتی خواهرم را بازداشت خواهند کرد. آنها شب‌های قرص‌های به من می‌داند که بالجبار باید می‌خوردم و نمی‌دانستم چی بود.»
وی رونده دادگاهی خود را ناعادالانه دانسته و در ادامه می‌افزاید:« پس از سه ماه جلسه دادگاهی من در شعبه ۱ دادگاه انقلاب سقز به اتهام محاربه از طریق عضویت حزب کومله برگزار شد و در حالی که حق داشتن وکیل تعیین نداشتم به اعدام محکوم شدم. پس از صدور حکم اعدام به من اعلام شد که تازه می‌توانم برای مرحله فرجام‌خواهی وکیل بگیرم.»
بعد از ارائه درخواست ” ماده ۱۸ ” از سوی آقای احمد سعید شیخی وکیل این زندانی به دفتر قوه قضایه، با این درخواست موافقت شد ولی دوباره پرونده به شعبه ۲۷ دیوان عالی کشور مسقر در شهر قم ارجاع داده و این شعبه نیز حکم اعدام را تائید کرد.
این زندانی سیاسی ضمن اشاره به «شرایط سخت زندان سقز» و «فشار مسئولین زندان بر زندانیان سیاسی» از انتقال تنبیهی خود به انفرادی به دلیل دریافت کتابی شعری از شیرکو بی‌کس، شاعر نامدار کُرد خبر می‌دهد. وی در این گفت‌وگو به بیماری زخم معده خود اشاره می‌کند که علی‌رغم توصیه پزشکان برای اعزامش به بیمارستان خارج از زندان به دلیل مخالف اداره اطلاعات، وی از حق رسیدگی پزشکی محروم شده بود.
روایت یکی از هم‌بندیهای این زندانی سیاسی از روز قبل از اجرای حکم اعدام
روز یک شنبه ۱۲ آبان ماه سال ۱۳۹۲ ساعت ۱۸، بعد از انجام آمار زندان، شیرکو معارفی به همراه یک زندانی سیاسی دیگر بنام مطلب احمدیان به دستور مسئول حفاظت وقت زندان سقز بنام نوروزی، به بهانه کشیدن سیگار به نگهبانی مرکزی منتقل شده و از آنجا بعد از بستن دستبند و پابند به سلولهای انفرادی منتقل شدند.
ساعت ۵:۳۰ بامداد روز بعد، دوشنبه ۱۳ آبان، به بهانه تبعید به زندان مرکزی سنندج ، مسئول حفاظت شیرکو معارفی را از سلول خارج می کند و بعد از نگران شدن شیرکو نسبت به این وضعیت، مسئول حفاظت وقت زندان اعلام می‌کند که برای مدتی وی را به زندان مرکزی سنندج تبعید خواهند کرد و بعد از مدنی دوباره به زندان بازگرداننده خواهد شد.
پس از انتقال این زندانی سیاسی به سالن سربسته ملاقات و دیدن طناب دار وی تازه متوجه تصمیم مسئولین برای اجرای حکم اعدامش می‌شود. حکم اعدام این زندانی سیاسی بدون اطلاع خانواده و وکیل به صورت مخفی با حضور مسئولین زندان، دادگاه و اداره اطلاعات شهر سقز اجرا شد. جسد این زندانی سیاسی پس از چند ساعت تحویل خانواده داده شد و وی در قبرستان بانه در جو کاملا امنیتی به خاک سپرده شد.
