وریشه مرادی، عضو جامعه زنان آزاد شرق کردستان (کژار) و پخشان عزیزی، فعال زن کُرد که در اواسط مرداد ۱۴۰۲ توسط ماموران وزارت اطلاعات در شهرهای سنندج و تهران بازداشت شدند، همچنان با اتهام «بغی» و «عضویت در دسته یا جمعیت با هدف برهم زدن امنیت ملی» به صورت بلاتکلیف در زندان اوین تهران به سر می‌برند.
پرونده وریشه مرادی و پخشان عزیزی به ترتیب به شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به ریاست قاضی صلواتی و شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به ریاست قاضی ایمان افشاری ارسال شده است. صدور کیفرخواست به اتهام «بغی» برای این دو فعال زن کُرد، نگرانیها از احتمال صدور حکم سنگین برای آنها را افزایش داده است.
بنا به اطلاع شبکه حقوق بشر کردستان، با گذشت حدود ۸ ماه از بازداشت وریشه مرادی و پخشان عزیزی، آنان همچنان به صورت بلاتکلیف در بند زنان زندان اوین نگهداری می‌شوند و دادگاه انقلاب اسلامی تهران تا کنون از تعیین زمان رسیدگی به اتهام‌های آنها خودداری کرده است.
این دو فعال کُرد از زمان بازداشت تا صدور کیفرخواست و ارسال پرونده به دادگاه انقلاب از حق دسترسی به وکیل محروم بوده‌اند. بر اساس کیفرخواست صادر شده از سوی شعبه ۵ بازپرسی دادسرای امنیت اوین، برای این دو فعال زن کُرد درخواست اعمال ماده ۲۸۸ و ۴۹۹ قانون مجازات اسلامی شده است.
بر اساس ماده ۲۸۸ قانون مجازات اسلامی، «هرگاه اعضای گروه باغی، قبل از درگیری و استفاده از سلاح، دستگیر شوند، چنانچه سازمان و مرکزیت آن وجود داشته باشد به حبس تعزیری درجه سه و در صورتی که سازمان و مرکزیت آن از بین رفته باشد به حبس تعزیری درجه پنج محکوم می‌شوند». همچنین بر اساس ماده ۴۹۹ قانون مجازات اسلامی، «هر کس در یکی از دسته‌ها یا جمعیت‌ها یا شعب جمعیتهای که قصد بر هم زدن امنیت ملی را دارند عضویت عضویت یابد به سه ماه تا پنج سال حبس محکوم می‌گردد مگر اینکه ثابت شود از اهداف آن بی‌اطلاع بوده است».
وریشه مرادی در تاریخ ۱۰ مرداد ۱۴۰۲ پس از انجام فعالیت‌های سیاسی و تشکیلاتی در شهر کرمانشاه، زمانی که قصد بازگشت به سنندج را داشت، توسط نیروهای وزارت اطلاعات در ورودی این شهر بازداشت شد. او ۱۳ روز اول بازداشت را در بازداشتگاه این نهاد امنیتی در شهر سنندج گذراند و پس از آن به بند ۲۰۹ زندان اوین در تهران منتقل شد.
وی در این مدت برای انجام اعترفات اجباری تحت فشار و تهدید قرار گرفت و در تاریخ ۵ دی ۱۴۰۲ پس از تحمل ۵ ماه سلول انفرادی به بند زنان زندان اوین انتقال یافت. او در مدت وریشه مرادی پیش از عضویت در کژار در روژئاوا (کردستان سوریه) در مبارزه علیه داعش فعالیت کرده و در یکی از حملات داعش در کوبانی نیز مجروح شده است.
وبسایت «بی‌تاوان» متعلق به وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۱۷ آبان ۱۴۰۲ خبر از بازداشت ۳ نفر از جمله وریشه مرادی داد. این وبسایت امنیتی بدون اشاره به تاریخ بازداشت این افراد، آنها را «عضو پژاک» معرفی کرده بود.
کژار، جامعه زنان آزاد شرق کردستان در تاریخ ۴ مهر ۱۴۰۲ با انتشار بیانیه‌ای از بازداشت این عضو خود در زمان انجام فعالیت «سیاسی و سازماندهی زنان» در کردستان خبر داد و از سازمان‌های بین المللی مدافع حقوق بشر خواست تا در خصوص «ناپدیدسازی قهری» و «سناریو سازی نهادهای امنیتی» سکوت نکنند.
پخشان عزیزی در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۴۰۲ توسط نیروهای وزارت اطلاعات در شهر تهران بازداشت و به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل شد. چند تن از اعضای خانواده او نیز همزمان بازداشت و پس از چند روز بازجویی آزاد شدند.
این فعال زن در تاریخ ۲۰ آذر ۱۴۰۲ پس از پایان دوران بازجویی از بند ۲۰۹ زندان اوین به بند زنان این زندان منتقل شد. او در زمان بازداشت از حق داشتن وکیل محروم بود و برای انجام اعترافات اجباری از سوی بازجویان امنیتی مورد تهدید و فشار قرار گرفته است.
پخشان عزیزی در اعتراض به فشار بازجویان برای پذیرش این اتهام و انجام اعترافات تلویزیونی به مدت چند روز دست به اعتصاب غذا زده است و با رد کلیه اتهام‌های مطرح شده، اعلام کرده که به مدت چندین سال به عنوان مددکار اجتماعی و مترجم در مناطق جنگ زده در روژئاوا (کردستان سوریه) فعالیت داشته است.
ماموران وزارت اطلاعات دیدار این فعال زن کُرد با تعدادی از خانواده‌های دادخواه جنبش ژن ژیان ئازادی را به عنوان مصادیق اتهام‌های مطرح شده عنوان کرده‌اند.
پخشان عزیزی، اهل مهاباد و فارغ‌التحصیل مددکاری اجتماعی از دانشگاه علامه طباطبایی تهران، پیش از این نیز سابقه بازداشت توسط نیروهای امنیتی را داشته است. او اولین بار در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۸ در گردهمایی اعتراضی دانشجويان کُرد دانشگاه تهران عليه اعدام‌های سياسی در کردستان، توسط ماموران امنیتی بازداشت شد. وی پس از ۴ ماه بازداشت با قرار وثیقه آزاد و پس از مدتی از ایران خارج شد و طی سال‌های اخیر در اقلیم کردستان عراق اقامت داشت.
