تۆڕی مافه‌كانی مرۆڤی کوردستان

تۆڕی مافەکانی مرۆڤی کوردستان لە ڕاپۆرتی مانگانەی خۆیدا ئاوڕ لە حاڵەتەکانی پێشێلکردنی مافەکانی مرۆڤ لە کوردستان و پێشێلکردنی مافی هاووڵاتیانی کورد لە ناوچە و شارەکانی ئێران لە یەک مانگی ڕابردوودا دەداتەوە.

بە هۆی قەدەغەبوونی چالاکیی ڕێکخراوە سەربەخۆکانی مافی مرۆڤەوە لە ئێراندا و گوشاری سەر بنەماڵەی قوربانیانی پێشێلکردنی مافەکانی مرۆڤ، ئامادەکردنی ڕاپۆرتی بەڵگەدار و ورد ڕووبەڕووی گرفتی فراوان دەبێتەوە.

هەر بۆیە ئامار و زانیارییەکانی ناو ئەم ڕاپۆرتە سەرجەم حاڵەتەکانی پێشێلکردنی مافەکانی مرۆڤ ناگرێتەوە. ئەم ڕاپۆرتە لەسەر بنەمای هەواڵ و ڕاپۆرتە بڵاوکراوەکانی تۆڕی مافەکانی مرۆڤی کوردستان و هەروەها لێکۆڵینەوە و پشتڕاستکردنەوەی ڕاپۆرت و هەواڵی ڕێکخراوە و ماڵپەڕە چالاکەکانی تر لەم بوارەدا ئامادە کراوە.

• کۆڵبەر و کاسبکار

ـ دوو کۆڵبەری کورد بە دەسڕێژی هێزە سنوورپارێزەکانی کۆماری ئیسلامیی ئێران لە ناوچە سنوورییەکانی بانە و مەریوانی پارێزگای کوردستان کوژراون و لانیکەم ١٤ کۆڵبەری دیکە لە ئەنجامی دەسڕێژی ئەم هێزانەدا لە ناوچە سنوورییەکانی پارێزگاکانی ئازەربایجانی ڕۆژئاوا، کوردستان و کرماشان بریندار بوون. کۆڵبەرێکیش بە تەقینەوەی مین لە ڕێگای کۆڵبەریدا لە ناوچەی سنووریی پیرانشاری پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا بریندار بووە.

ـ کاسبکارێکی کورد لە ئەنجامی ڕاوەدوونای هێزەکانی پۆلیسی ئینتیزامیی کۆماری ئیسلامیی ئێراندا و بە هۆی وەرگەڕانی ئۆتۆمبیلەکەیەوە لە شاری سەقزی پارێزگای کوردستان گیانی لە دەست داوە.

• لەسێدارەدان

ـ لانیکەم ٩ بەندکراو کە بە تۆمەتی «کوشتنی بەئەنقەست» یان تۆمەتی پێوەندیدار بە «مادە هۆشبەرەکان»ـەوە سزای لەسێدارەدانیان بۆ دەرچووبوو، لە زیندانەکانی خوڕەمئاوا، هەمەدان، ڕەشت و کەرەج لە سێدارە دراون.

* ڕوونکردنەوە: تۆڕی مافەکانی مرۆڤی کوردستان بە هۆی گرنگایەتیی پرەنسیبی «مافی ژیان»ـەوە، لە بڵاوکردنەوە و تۆمارکردنی هەواڵ و ئاماری لەسێدارەدانەکاندا، بەدەر لە گرێدراویی نەتەوەیی لەسێدارەدراوان و شوێنی لەسێدارەدانیان، هەموو ئەو حاڵەتانەی کە لە سەرچاوەی باوەڕپێکراوەوە پێی ڕادەگەیەنرێت، دوای لێکۆڵینەوە و پشتڕاستکردنەوە بڵاو دەکاتەوە.

• ژنکوشتن

ـ سێ ژنی کورد لە شارەکانی سەردەشت و پیرانشاری پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا لە لایەن پیاوانی بنەماڵەوە کوژراون.

• تەقینەوەی مین

ـ هاووڵاتییەکی خەڵکی بانەی پارێزگای کوردستان به تەقینەوەی مین لە ناوچەی سلێمانیی هەرێمی کوردستان گیانی لە دەست داوە.

• دەستبەسەرکردن

ـ لانیکەم ٤٨ هاووڵاتی و چالاکی کورد لە شارە جیاوازەکانی پارێزگاکانی ئازەربایجانی ڕۆژئاوا، کوردستان، ئیلام و تاران، بە تۆمەتی سیاسی لە لایەن هێزە ئەمنییەکانەوە دەستبەسەر کراون. ئەگەرچی هەندێ لەم دەستبەسەرکراوانە بە دانانی کەفالەت یان بارمتە بە شێوەی کاتی ئازاد کراون، بەڵام ئەوانی دیکە هێشتا لە دەستبەسەرگە یان زینداندان و لەسەر چارەنووسی هەندێکیشیان هیچ زانیارییەک لە بەردەستدا نییە. یەک کەسیش بە مەبەستی جێبەجێکردنی سزای بەندکران دەستبەسەر و ڕەوانەی زیندان کراوە.

• سەپاندنی سزا

ـ لانیکەم ١٢ هاووڵاتی و چالاکی کورد لە لایەن دادگاکانی شۆڕشی ئیسلامی و کەیفەریی شارەکانی سەقز، سنە، مەهاباد، ئیلام، ورمێ، مەشهەد، تاران و کرماشانەوە سزای بەندکران، قامچی و لەسێدارەانیان بەسەردا سەپاوە.

ـ ڕەزا (غوڵامڕەزا) ڕەسایی، هاووڵاتیی کوردی یارسانی خەڵکی شاری سەحنەی پارێزگای کرماشان، لە لایەن لقی ٢ی دادگای کەیفەریی یەکی کرماشانەوە بە تۆمەتی «هاودەستی لە کوشتنی بەئەنقەست»ی نادر بەیرامیدا، سەرۆکی دەزگای ئیتلاعاتی سوپای پاسدارانی شاری سەحنە، «هاودەستی لە ئەنجامدانی بریندارکردنی بەئەنقەستدا بەبێ کوشتن»، «نمایشکردن و خۆنواندن بە چەقۆوە» و «تێکدانی ئارامیی گشتی لە ڕێگای ئاژاوە و مشتومڕەوە» سزای لەسێدارەدان (قەساسی نەفس)، پێدانی دیە، ساڵێک بەندکران و ٧٤ قامچیی بەسەردا سەپاوە.

ئەم هاووڵاتییە دوابەدوای ڕێوڕەسمی بیست و یەکەمین ساڵیادی گیانبەختکردنی سەیدخەلیل عالینژاد، هونەرمەندی ناسراو و لە ڕێبەرانی کۆمەڵگەی یارسان، کە ڕۆژی ٢٧ی گەڵاڕێزانی ١٤٠١ (١٨ی نۆڤامبەری ٢٠٢٢) لە شاری سەحنەی پارێزگای کرماشان بەڕێوە چوو و لەژێر کاریگەریی سەرهەڵدانە سەرانسەرییەکەی دوای کوشتنی حکومەتیی ژینا ئەمینیدا بوو بە گۆڕەپانی خۆپیشاندانی جەماوەری، لە شەهریاری پارێزگای تاران دەستبەسەر کرا.

لەم ڕێوڕەسمەدا هێزە سەربازی-ئەمنییە جێگیرکراوەکان لە وەڵامی دروشمەکانی خەڵکدا بە گازی فرمێسکڕێژ و گوللە هێرشیان کردە سەر بەشداربوان و ژمارەیەکی زۆریان دەستبەسەر کرد. ڕۆژێک دوای ئەو ڕێوڕەسمە، هەواڵنێرییە دەوڵەتییەکانی ئێران ڕایانگەیاند کە نادر بەیرامی، لە کاربەدەستە پلەباڵا ئەمنییەکانی شاری سەحنە، لەو ڕێوڕەسمەدا کوژراوە.

ـ نایب عەسکەری، زیندانیی سیاسیی کورد کە پێشتر بە شێوەی غیابی لە لایەن لقی دووی دادگای شۆڕشی ئیسلامیی ورمێوە بە تۆمەتی «بەغی» لە ڕێگای ئەندامبوونەوە لە پارتی ژیانی ئازادی کوردستاندا (پەژاک) سزای لەسێدارەدانی بەسەردا سەپابوو، دوای پێشکەشکردنی داوای لێکۆڵینەوەی دووبارە و بەڕێوەچوونی چەندین کۆبوونەوەی دادگا بە ئامادەبوونی خۆی، دیسانەوە لە لایەن هەمان دادگاوە سزای لەسێدارەدانی بەسەردا سەپایەوە.

• مانگرتنی بەندکراوان

ـ نایب عەسکەری و عەبدالعەزیر گوڵمحەممەدی، دو زیندانیی سیاسیی کورد، لە زیندانی ورمێ مانیان لە خواردن گرت.

نایب عەسکەری ڕۆژی ٦ی ڕەزبەر (٢٨ی سێپتامبەر) وەک ناڕەزایەتییەک لە ئاست بەردەوامبوونی گوشاری دامودەزگا ئەمنییەکاندا بۆ سەپاندنی دووبارەی حوکمی لەسێدارەدان، مانی لە خواردن گرت. ئەم زیندانییە سیاسییە کە بۆ ماوەی ٣ ڕۆژ لە مانگرتندا بوو، بە دەستووری بەرپرسانی زیندان ڕەوانەی ژووری تاکەکەسی کرا.

ـ عەبدولعەزیز گوڵمحەممەدی ڕۆژی ٢٢ی ڕەزبەر (١٤ی ئۆکتۆبەر) وەک ناڕەزایەتییەک لە ئاست ڕەتکردنەوەی داواکارییەکەیدا بۆ پێدانی مۆڵەتی پشووی کاتی لە لایەن دەزگای ئیتلاعاتی سوپای پاسدارانەوە، مانی لە خواردن گرت و تا کاتی ئامادەکردنی ئەم ڕاپۆرتە درێژەی پێ داوە.

• دۆخی جەستەیی بەندکراوان

ـ ئەرسەلان خودکام، زیندانیی سیاسیی کوردی مەحکووم بە بەندکرانی هەتاهەتایی لە زیندانی ناوەندیی ورمێدا، بە هۆی بێبەشکرانەوە لە خزمەتگوزاریی پزیشکی، مەترسیی نابینابوونی چاوێکی لە ئارادایە.

ئەم زیندانییە سیاسییە کە لە پێنج ساڵ و نیو لەمەوپێشەوە لە زینداندایە، لەم ماوەیەدا و بە هۆی دۆخی دژواری دەستبەسەری، بەندکران، ئەشکەنجەدان و هەروەها بێبەشکردنەوە لە خزمەتگوزاریی پزیشکی، تووشی چەندین نەخۆشیی جەستەیی و دەروونی بووە.

ئەرسەلان خودکام لە ناوەڕاستی ڕەزبەردا (ئۆکتۆبەر) بە هۆی دابەزینی زەختەوە برابووە نەخۆشخانەکەی زیندان، بەڵام لەبەر لێدانی دەرزیی هەڵە، دۆخی تەندروستیی خراپتر بووە و بینایی چاوێکیشی دابەزیوە، بە شێوەیەک کە مەترسیی نابینابوونی لە ئارادایە.

لەسێدارەدان:

ژنکوشتن:

دەستبەسەرکردنەکان:

سەپاندنی سزا:

کۆڵبەران:

کرێکاران:

تەقینەوەی مین: